Jurassic Period-201.3 to 145.0 MYA

Dinozaury zdominowały popularną koncepcję paleontologii, czasami do tego stopnia, że wydają się niemal synonimem słowa „skamielina”. Dinosauria, naukowa wersja terminu dinozaur, obejmuje zdecydowanie największe zwierzęta lądowe, jakie kiedykolwiek żyły. Na przykład Brachiosaurus był największym znanym dinozaurem przez wiele dziesięcioleci. Ostatnio odnaleziono kilka gigantycznych tytanozaurów (np. Argentinosaurus), które przewyższały Brachiosaurus pod względem masy. Elmer S. Riggs odkrył pierwszego znanego brachiozaura w 1900 roku niedaleko Grand Junction w Kolorado, tuż obok Colorado National Monument. Gatunek Brachiosaurus znany jest z dwóch częściowych szkieletów odnalezionych w Kolorado i Utah. Brachiozaur żył od 150 do 145 milionów lat temu. Niektórzy uważają, że drapieżniki, które żerowały na tych olbrzymach, były jeszcze bardziej spektakularne. Na przykład Tyrannosaurus rex jest tak dobrze znany, że wydaje się być jednym z pierwszych przejęzyczeń, które opanowują dzieci.
Termin „dinozaur” został wymyślony przez Sir Richarda Owena w 1842 roku, by opisać te „straszne jaszczurki”, a konkretnie Megalosaurus, Iguanodon i Hylaeosaurus, jedyne trzy znane wówczas dinozaury. Od czasów Owena kolejne dane pokazują, że dinozaury były zwierzętami, które ewoluowały do wielu rozmiarów i kształtów. Współczesne badania obaliły starą koncepcję, według której dinozaury były wolno poruszającymi się, niewyraźnymi, samotnymi stworzeniami, zmuszonymi do brodzenia w bagnach, ponieważ ich ogromna masa nie mogła utrzymać się na lądzie. W rzeczywistości wiele dinozaurów było bardzo zwinnych (nawet te duże). Wiele gatunków najwyraźniej łatwo poruszało się po lądzie mimo swych rozmiarów, a niektóre były dość towarzyskie, podróżując w stadach, budując gniazda i opiekując się swymi młodymi (Macdougall 1996).
Dzięki odkryciu wielu nowych gatunków od lat 40. XIX wieku naukowcy podzielili Dinosauria na dwie główne grupy: Ornithischia i Saurischia, przy czym rozróżnienie to opierało się na budowie miednicy. Ornitischia były „ptakokształtne” i roślinożerne, obejmowały zarówno formy dwunożne, jak i czworonożne. Sauryzjany, czyli „jaszczurkowate”, obejmowały mięsożerne formy dwunożne (np. teropody takie jak Tyrannosaurus) oraz roślinożerne formy dwu- i czteronożne (np. zauropody). Niektóre z czworonożnych zauropodów przekształciły się w największe zwierzęta lądowe w historii, w tym Diplodocus (być może osiągający długość 100 stóp lub więcej) i Brachiosaurus (być może ważący aż 130 000 funtów).
W 1888 roku H. G. Seeley wprowadził podział na te dwie grupy. Etymologia tych dwóch nazw („bird hipped” vs. „lizard hipped”) nie jest jednak zbyt dokładna, gdyż niektóre sauryski (dinozaury o biodrach jaszczurki) faktycznie miały biodra podobne do ptasich. Aby jeszcze bardziej zagmatwać sprawę, można by pomyśleć, że ptaki wywodzą się od ornitozaurów, ponieważ „ornith” (jak w ornitologu) oznacza ptaka. Jednak ptaki są potomkami sauryszków, a konkretnie teropodów.