Wat is de betekenis van de uitdrukking ‘Coin a phrase’?
Een nieuwe zin bedenken.
Wat is de oorsprong van de uitdrukking ‘Coin a phrase’?
‘To coin a phrase’ wordt nu zelden gebruikt met zijn oorspronkelijke betekenis ‘een nieuwe zin bedenken’, maar wordt bijna altijd ironisch gebruikt om een banaal of clichématig sentiment te introduceren. Dit gebruik begon in het midden van de 20e eeuw; bijvoorbeeld in Francis Brett Young’s roman Mr. Lucton’s Freedom, 1940:
“It takes all sorts to make a world, to coin a phrase.”
Munten, in de betekenis van creëren, is afgeleid van het munten van geld door metaal te stempelen met een matrijs. Munten – ook wel coynes, coignes, coignes of quoins genoemd – waren de blanco, meestal ronde, schijven waaruit geld werd geslagen. Dit gebruik is afgeleid van een vroegere 14e-eeuwse betekenis van munt, die wig betekende. De wigvormige stempels die werden gebruikt om de blanco’s te stempelen, werden munten genoemd en de metalen blanco’s en het daaropvolgende ‘gemunte’ geld ontleenden er hun naam aan.
Munten begon later in verband te worden gebracht met inventiviteit in taalgebruik. In de 16e eeuw werd vaak gesproken over het ‘munten’ van woorden en uitdrukkingen. Tegen die tijd was de monetaire muntslag vaak ontkracht of vervalst en werd het munten van woorden vaak geassocieerd met valse taalkundige uitvindingen; bijvoorbeeld in George Puttenham’s The arte of English poesie, 1589:
“Young schollers not halfe well studied… will seeme to coigne fine wordes out of the Latin.”
Shakespeare, de grootste muntenmaker van allemaal, verwees ook naar het bedenken van taal in Coriolanus, 1607:
“So shall my Lungs Coine words till their decay.”
Quoin is bewaard gebleven als de naam van de wigvormige sluitstenen of hoekblokken van gebouwen. Drukkers gebruiken de term ook als naam voor de uitzetbare wiggen die worden gebruikt om de typelijnen in een pers op hun plaats te houden. Dit heeft sommigen ertoe gebracht te suggereren dat “coin a phrase” is afgeleid van het proces van het quoinen (wiggen) van zinnen in een drukpers. Dat is niet het geval. Nergens komt “een zin munten” voor en “munten” betekende “creëren” van vóór de uitvinding van de boekdrukkunst in 1440. Toevallig vinden we in de drukkunst wel een echte afleiding die drukkunst in verband brengt met taalkundige banaliteit – cliché. Dit is afgeleid van het Franse cliquer, van het klikkende geluid van de stempel die gebruikt werd om metalen lettertypes te maken.
‘Coin a phrase’ zelf ontstaat veel later dan de uitvinding van de boekdrukkunst – de 19e eeuw in feite. Het lijkt van oorsprong Amerikaans te zijn – het komt zeker voor in publicaties aldaar, lang voordat er iets uit andere delen van de wereld kan worden gevonden. Het vroegste gebruik van de term dat ik heb gevonden is in de krant The Southport American uit Wisconsin, juli 1848:
“Hadden we een naam moeten vinden… die meteen het enthousiasme van onze gevoelens jegens haar zou moeten overbrengen, dan zouden we een uitdrukking bedenken die het uiterste van bewondering en afschuw combineert en haar de Engel des Moordenaars noemen.”
Zie ook: Zinswendingen.
Zie ook andere zinnen die in de VS zijn bedacht.