CORN SNAKES/RAT SNAKES
(Pantherophis guttatus)
Corn snakes komen van nature voor in een groot deel van het oosten van de Verenigde Staten, waarbij hun noordelijke verspreidingsgebied zich uitstrekt tot in de dennenbossen van New Jersey, zuidwaarts door Florida en Louisiana, en westwaarts tot in Tennessee. Er zijn twee verschillende theorieën over hoe ze aan de gewone naam maïsslang zijn gekomen. De ene houdt verband met het geblokte buikpatroon dat lijkt op Indisch graan, of maïs. De andere zou hun neiging zijn om zich te vestigen in de nabijheid van korenvelden, waar zij op zoek gaan naar hun favoriete prooi, muizen. Maïsslangen beginnen hun leven als broedsel met een lengte van 9 tot 14 centimeter, en als volwassen dier variëren ze van 2,5 tot 1,5 meter, waarbij de mannetjes over het algemeen groter worden dan de vrouwtjes. Hun gemiddelde levensduur, mits goed verzorgd in gevangenschap, bedraagt ongeveer tien jaar. Lichamelijk worden korenslangen gekenmerkt door een reeks aantrekkelijke rood/oranje vlekken die over de lengte van het dier lopen, meestal met een zwarte rand. De grondkleur kan rood, oranje, bruin of grijs zijn, en de ventrale kleur is meestal wit en/of lichtoranje met het eerder genoemde zwart-witte of zwart-oranje ruitpatroon. Opgemerkt moet worden dat uit het ei gekomen maïsslangen meestal niet de kleuring vertonen die ze als volwassen dier zullen vertonen, omdat het effect van de oranje pigmentatie het grootste deel van een jaar nodig heeft om zich te manifesteren.
Waarom een maïsslang als huisdier houden? – In gevangenschap gefokte maïsslangen hebben een reputatie onder reptielenhobbyisten als de beste slang om als huisdier te houden. De redenen hiervoor zijn:
- Hun over het algemeen volgzame karakter, waardoor ze gemakkelijk kunnen worden gehanteerd
- Hun aantrekkelijke uiterlijk en redelijke grootte
- Omdat ze afkomstig zijn uit de gematigde zone van de V.S., hebben ze geen bijzonder moeilijke milieubehoeften om aan te voldoen met betrekking tot temperatuur, vochtigheid en verlichting
- Ze passen zich gemakkelijk aan een dieet van muizen aan, die relatief gemakkelijk voor de houder te verkrijgen zijn
- De gemakkelijke beschikbaarheid van in gevangenschap gefokte dieren, samen met de grote variëteit aan kleur- en patroonvormen om uit te kiezen
- Het gemak waarmee de houder de slangen kan kweken, wat bijdraagt tot het plezier van de hobby
Het kiezen van je slang – Ten eerste moet worden benadrukt dat je in alle gevallen moet proberen om een in gevangenschap gefokt exemplaar te verwerven. Hier zijn verschillende redenen voor – ten eerste zijn in gevangenschap gefokte dieren bijna altijd gezonder dan hun in het wild verzamelde soortgenoten, omdat ze over het algemeen veel minder kans lopen te zijn blootgesteld aan ziekten als inwendige en uitwendige parasieten en andere ziekten. Ook passen in gevangenschap gefokte dieren zich meestal gemakkelijker aan om als huisdier te worden gehouden. Ten slotte vermindert de overvloedige beschikbaarheid van in gevangenschap gefokte slangen de noodzaak om wilde exemplaren te verzamelen voor de huisdierenhandel, waardoor de druk op de natuurlijke populatie wordt verlicht. Hoewel veldslangen in het wild niet bedreigd zijn, is het beter ze in hun natuurlijke omgeving te laten.
Uw volgende keuze zal zijn of u een volwassen of een uitgekomen slang aanschaft. Hoewel er argumenten zijn voor beide kanten, is het over het algemeen beter om te beginnen met een uitgekomen jong om verschillende redenen. Ten eerste is er een grotere variëteit om uit te kiezen. U kent ook de leeftijd en, indien u rechtstreeks van een kweker koopt, de genetische achtergrond, wat belangrijk is als u het dier in de toekomst wilt kweken. U bent er vrijwel zeker van dat het dier in gevangenschap is gefokt, aangezien slechts zeer weinig jongen in het wild worden verzameld. Tenslotte zult u het genoegen hebben uw slang te zien opgroeien en uitgroeien tot zijn volwassen kleur.
Of u nu een uitgekomen of een volwassen dier koopt, er zijn verschillende punten die u moet controleren om de gezondheid van het dier te proberen vast te stellen. Controleer of het dier alert is en reageert wanneer u het vasthoudt, en of het met zijn tong naar binnen en naar buiten klakt om zijn omgeving te bekijken. Controleer ook het lichaamsgewicht en de spierspanning – het mag er niet uitgemergeld uitzien of zijn ribben mogen uitsteken, en het mag geen zichtbare littekens of “knikken” in zijn ruggengraat hebben. Vraag of hij regelmatig heeft gegeten. Controleer de cloaca, de luchtopening, om te zien of deze droog is en goed afsluit. Probeer te luisteren naar zijn ademhaling – als hij een piepende ademhaling lijkt te hebben of als er slijm rond de mond zit, kan dit een teken zijn van een infectie van de luchtwegen. De bek moet goed sluiten en mag geen littekens of letsels vertonen. Controleer tenslotte het dier op de aanwezigheid van uitwendige parasieten zoals mijten of teken.
Huisvesting – Het belangrijkste punt om te benadrukken is dat maïsslangen, in feite alle slangen, verbazingwekkende ontsnappingskunstenaars zijn, en als er ook maar de geringste gelegenheid is om te ontsnappen, zullen zij die zeker vinden. Zorg ervoor dat het deksel goed aansluit en goed vastzit. Maïsslangen die uit het ei komen, kunnen tot ze een jaar oud zijn, worden gehouden in kleine leefruimten, zoals een kooi van 12 x 6 inch. Volwassen hoornslangen dienen te worden gehouden in kooien die minstens half zo lang zijn als hun lichaam. Naast de standaard vistanks met schermdeksels zijn er diverse kooien op de markt die speciaal voor slangen zijn gebouwd. Welke kooi u ook kiest, hoe u uw leefruimte inricht, hangt af van de vraag of u meerdere kooien voor meerdere slangen onderhoudt en de efficiëntie tracht te maximaliseren, dan wel of u de leefruimte esthetischer wenst te maken vanuit menselijk oogpunt, maar elke kooi zou aan de volgende minimumvereisten moeten voldoen:
Substraat – Vermijd cederhout (giftig voor reptielen) en zand of grind (niet absorberend, en dus bacteriegroei bevorderend). Je kunt zoiets eenvoudigs als krantenpapier of papieren handdoeken gebruiken, vooral als je de efficiëntie van het schoonmaken wilt maximaliseren, of espen- of dennensnippers.
Water – Schoon water moet te allen tijde beschikbaar zijn in een kom die zwaar genoeg is dat de slang hem niet voortdurend zal omstoten.
Verwarming – Waarschijnlijk het belangrijkste aspect om je huisdier gezond te houden. Maïsslangenverblijven moeten een ruimte hebben waar de temperatuur schommelt tussen 75º en 85º F. Dit kan worden bereikt door verwarming onder de bak aan te brengen, hetzij door een warmtepad of warmteband. Zorg ervoor dat de warmtebron niet te heet wordt – meestal is het het beste deze aan te sluiten op een dimschakelaar, zodat u de nauwkeurigheid van de temperatuur kunt regelen. De warmtebron mag slechts ongeveer 1/3 van het oppervlak van de kooibodem beslaan. Zo heeft de slang de keuze tussen de verwarmde kant en het gedeelte dat op kamertemperatuur is. Deze verwarmingsgradiënt stelt uw dier in staat zijn eigen temperatuur te reguleren, zoals hij dat van nature in het wild ook zou doen. (Opmerking: plaats de waterbak aan de onverwarmde kant om overmatige vochtigheid te voorkomen.)
Verlichting – aangezien maïsslangen nachtdieren zijn, is er geen speciale verlichting nodig.
Verbergen – maïsslangen hebben een schuilplaats nodig om zich veilig te voelen, wat ook hun natuurlijke gedrag in het wild weergeeft. Een schuilplaats kan van bijna alles worden gemaakt – in de handel verkrijgbare plastic of rotsgrotten, of kleine dozen waarin een gat is uitgesneden voor toegang. De schuilplaats moet net groot genoeg zijn om de slang erin te laten passen – vergeet niet dat slangen nooit claustrofobisch zijn, in feite worden ze graag in kleine, knusse plekjes ingeklemd. Idealiter zou je kooi twee schuilplaatsen moeten hebben, één aan de verwarmde kant en één aan de onverwarmde kant. Op deze manier hoeft de slang niet te kiezen tussen hun natuurlijke neiging om zich te verstoppen en de noodzaak om te thermoreguleren.
Voeding – Maïsslangen, zoals alle slangen, zijn 100% carnivoor. Hoewel er verschillende voedselkeuzes zijn, is er geen reden om maïsslangen in gevangenschap iets anders te voeren dan knaagdieren, voornamelijk muizen van de juiste grootte. Voor het grootste deel accepteren maïsslangen diepgevroren muizen die volledig ontdooid zijn. Hoewel er onder hobbyisten enige discussie bestaat over het feit dat het voeren van dode prooien de slang de mogelijkheid ontneemt om te bewegen door het knaagdier te verstikken, zoals in het wild het geval zou zijn, is men het er algemeen over eens dat de voordelen van het voeren van ontdooid voedsel zwaarder wegen dan het verlies van beweging. Begin met het voederen van de kuikens met roze muizen. De beste methode voor het voeren van uitgekomen jongen is de slang en het muisje in een klein bakje te plaatsen, waardoor de slang gedwongen wordt zich op het voedsel te concentreren.
Er zij op gewezen dat een kleine minderheid van de uitgekomen jongen aanvankelijk op levende prooien zal aandringen, maar zelfs deze kunnen meestal worden overgeschakeld op voorgedode prooien. Naarmate uw slang volwassener wordt, zal ze overgaan op pluizen, kruipertjes, en dan kleine en uiteindelijk volwassen muizen. Een algemene vuistregel is om een voedingsmiddel te kiezen dat niet groter is dan anderhalf maal de omtrek ter hoogte van het midden van het lichaam van de slang. Vooral bij het voeren van pas uitgekomen jongen is voorzichtigheid geboden met betrekking tot de grootte van het voedselitem. Voer een slang nooit een te groot prooigoed, want een hongerige slang zal het dier vaak opeten om het vervolgens weer uit te braken. Het is beter om het zekere voor het onzekere te nemen – als u niet zeker bent, voer dan liever twee kleinere prooien dan één die misschien te groot is. Als de slang gegeten heeft, zal ze meestal naar de verwarmde kant van de kooi kruipen en daar enkele dagen blijven om de maaltijd te verteren. Probeer de slang gedurende 24 – 48 uur na het eten niet aan te raken. Voedingsschema’s verschillen voor uitgekomen en volwassen slangen. Pas uitgekomen slangen kunnen zo vaak als twee keer per week tot één keer in de tien dagen worden gevoederd. Volwassen dieren kunnen volstaan met eens in de 7 tot 14 dagen. Als u met uw slangen kweekt, wilt u het vrouwtje waarschijnlijk vaker voeren in de weken voordat het broeden begint, om haar voor te bereiden op de ontberingen van het eieren leggen.
Kweek – Maïsslangen behoren tot de gemakkelijkste slangen om in gevangenschap te kweken. Er zijn vele variëteiten van maïsslangen beschikbaar op de markt voor het kweken in gevangenschap, en als je voor dit aspect van de hobby kiest, kan je mogelijk meer voldoening halen uit het houden van je dieren. Een waarschuwing – vooraleer je deze stap overweegt, moet je er zeker van zijn dat je voorbereid en uitgerust bent om te zorgen voor de jongen die uit het ei zouden kunnen komen. Het kweken van slangen is een uitgebreid onderwerp dat niet door een beginneling ondernomen kan worden, en voor meer informatie raden we aan één of meer van de onderstaande boeken aan te schaffen.
Boeken om te lezen – Dit verzorgingsblad is geenszins bedoeld als een allesomvattende gids voor maïsslangen. Voor meer informatie, lees zoveel mogelijk over deze prachtige reptielen. Wij bevelen de volgende uitgebreide maar goedkope boeken aan als een goed startpunt.
The Corn Snake Manual door Bill and Kathy Love, 2000. Advanced Vivarium Systems, Inc. (voor aankoop, bezoek hun website, www.corn-utopia.com)
Keeping and Breeding Corn Snakes door Michael J. McEachern, 1992. Advanced Vivarium Systems, Inc.
A Color Guide to Corn Snakes door Michael J. McEachern, 1991. Advanced Vivarium Systems, Inc.
Corn Snakes in Captivity door Don Soderberg
Er is een enorme variëteit aan morphs van maïsslangen, die combinaties van verschillende kleuren en patronen vertegenwoordigen. Ze zijn echt de “designer” slang van de reptielenhobby geworden. De vier verschillende vormen van maïsslangen waarmee de hele rage begonnen is, zijn: normaal (hierboven afgebeeld), amelanistisch of albino (links onder), anerythristisch (rechts onder), en sneeuw (onder).