Dobra technika iniekcji może oznaczać różnicę między mniejszym bólem a urazem. Angela Cocoman i John Murray wyjaśniają
Podawanie zastrzyków domięśniowych jest częstą interwencją pielęgniarską w praktyce klinicznej.1 Ten artykuł ma na celu zwiększenie świadomości w odniesieniu do miejsc wstrzyknięć używanych we wstrzyknięciach domięśniowych oraz podkreślenie najlepszych praktyk w odniesieniu do podawania zastrzyków domięśniowych.
Wagi dobrej techniki wstrzykiwania nie można przecenić. Nie należy zapominać, że wśród potencjalnych powikłań wstrzyknięć domięśniowych znajdują się ropień, cellulit, martwica tkanek, ziarniniak, zwłóknienie mięśni, przykurcze, krwiak oraz uszkodzenie naczyń krwionośnych, kości i nerwów obwodowych.2 Mimo że wykonywanie wstrzyknięć domięśniowych jest powszechną praktyką pielęgniarską, brakuje wytycznych dla personelu pielęgniarskiego w tym zakresie.3,4 Zwrócono uwagę, że nie ma roboczych zasad lub procedur dotyczących wykonywania wstrzyknięć, do których personel pielęgniarski mógłby się odwoływać.3 Co więcej, technika i przygotowanie przez pewien personel mogą nie być poparte dowodami.4
Miejsca w udzie (Rectus femoris i Vastus lateralis)
Wchłanianie leków z okolicy uda jest wolniejsze niż z ramienia, ale szybsze niż z pośladka, co ułatwia lepsze stężenie leku w surowicy niż jest to możliwe w przypadku mięśni pośladkowych.5
Wstrzyknięcie IM w miejsce Vastus lateralis
-
Aby znaleźć miejsce wstrzyknięcia w udo, należy wykonać wyimaginowane pole na górnej części nogi. Znajdź pachwinę. Szerokość jednej ręki poniżej pachwiny staje się górną granicą pudełka - Znaleźć górną część kolana. Jedna szerokość dłoni powyżej szczytu kolana staje się dolną granicą pudełka
- Rozciągnąć skórę, aby była napięta
- Wprowadzić igłę pod kątem prostym do skóry (90°) prosto do środka
- Do 2 ml płynu może być podane w to miejsce
Udo może być wykorzystane, gdy inne miejsca są przeciwwskazane lub przez klientów, którzy sami podają swoje leki, ponieważ jest ono łatwo dostępne w pozycji siedzącej lub leżącej na plecach. Główną wadą jest jednak to, że wstrzyknięcia w miejscu Rectus femoris mogą powodować znaczny dyskomfort.6
Miejsce to może być stosowane u niemowląt, dzieci i dorosłych. Długość stosowanej igły wynosi zazwyczaj 2,5 cm lub mniej.
Miejsce pośladkowe grzbietowe
Miejsce to jest powszechnie określane jako kwadrant górny zewnętrzny i jest przeciwwskazane u dzieci.
IM wstrzyknięcie w miejsce Gluteus medius (pośladek)
- Znajdź trochanter. Jest to gałkowata górna część kości długiej w górnej części nogi (kości udowej). Jest wielkości piłki golfowej
- Znajdź tylny grzebień kości biodrowej. Wielu ludzi ma „dołeczki” nad tą kością
- Narysuj wyimaginowaną linię pomiędzy tymi dwiema kośćmi
- Po zlokalizowaniu środka wyimaginowanej linii, znajdź punkt jeden cal w kierunku głowy. To jest miejsce (X) do wprowadzenia igły
- Rozciągnij mocno skórę
- Trzymaj strzykawkę jak ołówek lub rzutkę. Wprowadzić igłę pod kątem prostym do skóry
- W tym miejscu można podać do 3 ml płynu
Obecność głównych nerwów i naczyń krwionośnych, stosunkowo powolne wchłanianie leków z tego miejsca w porównaniu z innymi oraz gruba warstwa tkanki tłuszczowej powszechnie z nim związana sprawiają, że miejsce to jest problematyczne.7 Nerw kulszowy i tętnica pośladkowa górna leżą zaledwie kilka centymetrów od miejsca wstrzyknięcia, dlatego należy zwrócić szczególną uwagę na dokładną identyfikację punktów orientacyjnych. Ważna jest palpacja jelita krętego i trochantera; posługiwanie się wyłącznie obliczeniami wzrokowymi może skutkować zbyt niskim położeniem wstrzyknięcia i urazami innych struktur.8
Zagrożenia związane ze wstrzyknięciem IM w miejsce pośladkowe grzbietowe
- Kontakt z nerwem kulszowym
- Kontakt z tętnicą pośladkową górną
- Zbyt duża ilość tkanki tłuszczowej – słabe wchłanianie.
Miejsce deltoidalne
Łatwość dostępu, zwłaszcza w warunkach ambulatoryjnych, prawdopodobnie przyczynia się do częstości stosowania miejsca deltoidalnego do wstrzyknięć IM. Miejsce to jest wykorzystywane do podawania szczepionek/leków niedrażniących, stąd szczepionki, których objętość jest zwykle niewielka, są zwykle podawane w okolicę mięśnia deltoidalnego.9 Jest to stosunkowo niewielki obszar i masa mięśniowa, zwłaszcza u pacjentów z zanikiem mięśni, w połączeniu z bliskością nerwu promieniowego, tętnicy ramiennej i wyrostków kostnych do tego miejsca oznacza, że może dojść do poważniejszych urazów.
Wstrzyknięcie IM w okolicę deltoidu
- Znajdź gałkowaty wierzchołek ramienia (wyrostek barkowy)
- Górna granica odwróconego trójkąta znajduje się dwie szerokości palca w dół od wyrostka robaczkowego
- Rozciągnij skórę, a następnie napnij mięsień
- Wprowadź igłę pod kątem prostym do skóry w środku odwróconego trójkąta
Uwaga: Jest to małe miejsce – podawać tylko 1-2ml lub mniej płynu w tym miejscu
Ważne jest ograniczenie objętości leku w zależności od wielkości mięśnia, tj. 0,5-2ml.
Miejsce pośladkowe brzuszne
Miejsce pośladkowe brzuszne zapewnia największą grubość mięśnia pośladkowego (składającego się zarówno z mięśnia pośladkowego średniego (gluteus medius), jak i minimalnego (gluteus minimus)), jest wolne od przenikających nerwów i naczyń krwionośnych oraz ma węższą warstwę tłuszczu o stałej cienkości niż miejsce pośladkowe grzbietowe.10
Miejsce pośladkowe brzuszne przyciąga znaczną uwagę w literaturze pielęgniarskiej i panuje powszechna zgoda co do tego, że jest to preferowane miejsce wstrzyknięć domięśniowych.2 W Irlandii brak jest badań w tym zakresie, jeśli chodzi o stopień wykorzystania miejsca pośladkowego brzusznego.
Wstrzykiwanie IM w miejsce pośladkowe brzuszne
- Znajdź trochanter. Jest to gałkowata górna część kości długiej w górnej części nogi (kości udowej). Jest mniej więcej wielkości piłki golfowej
-
Znajdź grzebień biodrowy przedni
- Ułóż dłoń nad trochanterem. Skieruj pierwszy lub wskazujący palec w kierunku grzebienia biodrowego przedniego. Rozszerz drugi lub środkowy palec w kierunku do tyłu, tworząc literę „V”. Kciuk powinien być zawsze skierowany w stronę przedniej części nogi. Zawsze należy używać palca wskazującego i środkowego do wykonania litery „V”
- Wstrzyknięcie należy wykonać pomiędzy knykciami palców wskazującego i środkowego
- Naciągnąć mocno skórę
- Utrzymać strzykawkę jak ołówek lub rzutkę. Wprowadź igłę pod kątem prostym do skóry (90°)
- W tym miejscu można podać do 3 ml płynu7
Zarządzanie wstrzyknięciem domięśniowym
Istnieje duża baza badawcza, którą powinna kierować się praktyka pielęgniarska w odniesieniu do podawania wstrzyknięć domięśniowych, a obowiązkiem edukatorów pielęgniarek jest zapewnienie opracowania wytycznych opartych na odpowiednich informacjach.4
Tracking technique: Wstrzyknięcie domięśniowe jest
przeznaczone do deponowania leków głęboko w tkance mięśniowej
Zasugerowano4 , że następujące punkty powinny być włączone do wytycznych klinicznych:
- IniekcjeIM powinny być podawane w okolicy pośladkowej brzusznej, kiedy tylko jest to możliwe
- Lek powinien być podawany igłą wystarczająco długą, aby dotrzeć do mięśnia bez penetracji struktur leżących u jego podłoża
- Pacjent powinien być ułożony w taki sposób, aby rozluźnić mięsień
- Przez cały czas należy stosować technikę „Z track” (patrz schemat).
Te działania powinny zapewnić pacjentom optymalną opiekę pielęgniarską.
Angela Cocoman jest wykładowcą zdrowia psychicznego w DCU, a John Murray jest pielęgniarzem środowiskowym ds. zdrowia psychicznego w Water ford Mental Health Services (HSE South Eastern Area)
- Greenway K. Using the ventral gluteal site for intramuscular injection. Nursing Standard 2004; 18 (29): 39-42
- Small SP. Preventing sciatic nerve injury from intramuscular injection: literature review: J Advanced Nursing 2004; 47(3): 287-296
- MacGabhan L. A comparison of two depot injection techniques. Nursing Standard 1996; 11(52): 33-37
- McGarvey MA. Zastrzyki domięśniowe: przegląd praktyki pielęgniarskiej dla dorosłych. All Ireland J Nursing & Midwifery 2001; 1(5): 185-193
- Newton M, Newtown DW, Fudin J. Reviewing the big three injection routes. Nursing 1992; 22: 34-42
- Berger KJ, Williams MS. Fundamentals of Nursing: Collaborating for Optimal Health. Appletone Large: Connecticut, 1992
- Bolander VR. Sorenson & Luckmann’s Basic Nursing, A Psychophysiological Approach (3rd ed.) Saunders: Philadelphia, 1994
- Kozier et al. Techniques in Clinical Nursing (4th ed). Sage: California, 1993
- Mallett J, Bailey C. The Royal Marsden NHS Trust Manual of Clinical Procedures (5th ed.) Blackwell Science: London, 1996
- Zelman S. Notes on the techniques of intramuscular injection. Am J Med Sc 1961; 241: 47-58
- Rodger MA, King L. Drawing up and administering intramuscular injections: a review of literature. J Advanced Nursing 2000; 31(3): 574-582
Praktyka kliniczna – iniekcje IM: How’s your technique?