Dobry goniec i zły goniecEdit
FIDE World Chess Championship 2004
| a | b | c | d | e | f | g | h | ||
| 8 |
             |
8 | |||||||
| 7 | 7 | ||||||||
| 6 | 6 | ||||||||
| 5 | 5 | ||||||||
| 4 | 4 | ||||||||
| 3 | 3 | ||||||||
| 2 | 2 | ||||||||
| 1 | 1 | ||||||||
| a | b | c | d | e | f | g | h | ||
W grze środkowej gracz posiadający tylko jednego gońca powinien generalnie umieszczać przyjazne piony na kwadratach w kolorze, do którego goniec nie może się ruszyć. Pozwala to graczowi na kontrolowanie kwadratów w obu kolorach, umożliwia goncowi swobodne poruszanie się pomiędzy pionkami, a także pomaga umocować wrogie piony na kwadratach, na których mogą być atakowane przez gońca. Taki goniec jest często określany jako „dobry” biskup.
Odwrotnie, goniec, który jest utrudniony przez przyjazne pionki jest często określany jako „zły goniec” (lub czasami, lekceważąco, „wysoki pionek”). Czarny jasnoskrzydły goniec w Obronie Francuskiej jest notorycznym przykładem tej koncepcji. Jednakże, „zły” goniec nie zawsze musi być słabością, szczególnie jeśli znajduje się poza własnymi łańcuchami pionków. Co więcej, posiadanie „złego” gońca może być korzystne w endgame z przeciwstawnymi kolorami. Nawet jeśli zły goniec jest pasywny, może pełnić pożyteczną funkcję obronną; znany dowcip GM Mihai Suba mówi, że „Złe gońce chronią dobre piony.”
W pozycji z gry Krasenkow kontra Zvjaginsev, gąszcz czarnych pionków otacza czarnego gońca na c8, więc czarne grają z jednym pionkiem mniej niż białe. Chociaż czarne piony przeszkadzają również białemu gońcowi na e2, ma on o wiele więcej możliwości ataku, a więc jest dobrym gońcem w porównaniu ze złym gońcem czarnych. Czarne zrezygnowały po kolejnych dziesięciu ruchach.
FianchettoEdit
Goniec może być fianchettoed, na przykład po przesunięciu pionka na g2 na g3 i gońca na f1 na g2. To może stworzyć silną obronę dla zameldowanego króla na g1, a goniec może często wywierać silną presję na długiej przekątnej (tutaj h1-a8). W zasadzie nie należy lekkomyślnie rezygnować z fianchettoed gońca, gdyż powstałe w ten sposób dziury w szyku pionkowym mogą okazać się poważnymi słabościami, szczególnie jeśli król wykonał roszadę po tej stronie planszy.
Istnieją jednak pewne współczesne linie otwarcia, w których fianchettoed goniec jest oddawany za rycerza w celu podwojenia pionów przeciwnika, na przykład 1.d4 g6 2.c4 Bg7 3.Nc3 c5 4.d5 Bxc3+!? 5.bxc3 f5, ostra linia stworzona przez Romana Dzindzichashvili. Rezygnacja z gońca królowej za rycerza jest zazwyczaj mniej problematyczna. Na przykład, w partii Karpow – Browne, San Antonio 1972, po 1.c4 c5 2.b3 Nf6 3.Bb2 g6?!, Karpow oddał swojego gońca z narzeczoną za pomocą 4.Bxf6! exf6 5.Nc3, podwajając czarne piony i dając mu dziurę na d5.
EndgameEdit
Gra końcowa, w której każdy z graczy ma tylko jednego gońca, jeden kontroluje ciemne kwadraty, a drugi jasne, często kończy się remisem, nawet jeśli jeden z graczy ma pionka lub czasami dwa więcej niż drugi. Gracze mają tendencję do zdobywania kontroli nad kwadratami o przeciwnych kolorach i dochodzi do remisu. W endgames z biskupami w tym samym kolorze, jednak nawet przewaga pozycji może być wystarczająca do zwycięstwa (Mednis 1990:133-34).
Biskupi w przeciwnych kolorachEdit
 |
 |
 |
 . |
Gry, w których każdy z graczy ma tylko jednego gońca (i żadnych innych figur poza królem), a biskupy są w przeciwnych kolorach, są często losowane, nawet gdy jedna ze stron ma dodatkowego piona lub dwa. Wiele z tych pozycji byłoby wygranych, gdyby gońce były w tym samym kolorze.
|
H. Wolf vs. P. Leonhardt, 1905
Rysuj z każdą ze stron do ruchu
|
Bogoljubov vs. Blümich, 1925
Pozycja po 28….Kf8
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Pozycja z partii Wilk kontra Leonhardt (patrz diagram), pokazuje ważne ustawienie obronne. Czarne nie mogą zrobić żadnego postępu, ponieważ goniec białych wiąże czarnego króla do obrony pionka na g4, a także uniemożliwia posunięcie …f3+, ponieważ po prostu przechwyciłby pionka – wtedy albo drugi pionek jest wymieniany na gońca (natychmiastowy remis), albo pionek posuwa się do przodu (łatwo zremisowana pozycja). W przeciwnym razie goniec na przemian zajmuje kwadraty d1 i e2 (Müller & Lamprecht 2001:118).
Jeśli dwa pionki są połączone, to zwykle wygrywają, jeśli osiągną szósty stopień, w przeciwnym razie gra może być remisowa (jak wyżej). Jeśli dwa pionki są oddzielone jednym plikiem, zwykle remisują, ale wygrywają, jeśli są dalej od siebie (Fine & Benko 2003:184-204).
W niektórych przypadkach z większą liczbą pionków na planszy, to jest rzeczywiście korzystne, aby mieć biskupów na przeciwnych kolorach, jeśli jedna strona ma słabe pionki. W partii z 1925 roku Efim Bogoljubov kontra Max Blümich, (patrz diagram) białe wygrywają dzięki temu, że ich gońce są w przeciwnych kolorach, co czyni czarne słabymi na czarnych polach, słabym izolowanym pionkom na królowej i słabym podwojonym pionkom na królewskiej stronie (Reinfeld 1947:80-81). Gra toczyła się dalej:
29.Kd2 Ke7 30.Kc3 f6 31.Kd4 Be6 32.Kc5 Kd7 33.Kb6 g5 34.Kxa6 Kc7 35.Bb6+ Kc8 36.Bc5 Kc7 37.Bf8 f5 38.Bxg7 f4 39.Bf6 f3 40.gxf3 exf3 41.Bxg5 Bxh3 42.Bf4+ 1-0
Błędny goniecEdit
W endgame z gońcem, w niektórych przypadkach goniec jest „złym gońcem”, co oznacza, że znajduje się na niewłaściwym kolorze kwadratu w jakimś celu (zazwyczaj promując pionka). Na przykład, gdy mamy tylko gońca i pionka Gawrona, jeśli goniec nie może kontrolować kwadratu promocji pionka, mówi się, że jest „złym gońcem” lub pionek jest złym pionkiem Gawrona. To powoduje, że niektóre pozycje są remisowane (poprzez ustanowienie twierdzy), które w innym przypadku byłyby wygrane.