Chirurgie bij prostaatkanker

Radicale prostatectomie

Het verwijderen van de gehele prostaatklier door middel van een operatie, bekend als radicale prostatectomie, is een gebruikelijke optie voor mannen bij wie de kanker niet is uitgezaaid. Voor mannen met een vergevorderde of recidiverende ziekte kan voor andere chirurgische ingrepen worden gekozen, zoals het verwijderen van lymfeklieren, die de eerste landingsplaatsen voor de uitzaaiing van prostaatkanker zijn.

Open radicale prostatectomie is de klassieke manier om de prostaat chirurgisch te verwijderen. Bij deze ingreep maakt de chirurg een incisie in de onderbuik om de prostaat te verwijderen. De prostaat kan ook via het perineum, het gebied tussen het scrotum en de anus, worden verwijderd, hoewel deze techniek niet gebruikelijk is.

De laatste tien jaar is laparoscopische (robotgeassisteerde) radicale prostatectomie zeer populair geworden. Bij deze methode moeten kleine incisies in de buik worden gemaakt. De armen van een chirurgische robot worden dan in de incisies ingebracht. Met behulp van een robotinterface bestuurt de chirurg de robotarmen, die op hun beurt camera’s en chirurgische instrumenten besturen. Sommige studies suggereren een kortere herstelperiode met robotische vergeleken met open prostatectomie.

Wilt u meer weten? Lees “Welke procedure is beter – Robot- of Open Prostatectomie?”

Of er nu voor een open of laparoscopische operatie wordt gekozen, dit is een grote operatie, met een aanzienlijk genezingsproces. Na een verblijf van één tot twee nachten in het ziekenhuis gaan de patiënten meestal naar huis met een soort katheter om de urine gedurende 7 tot 14 dagen af te voeren. In de eerste weken tot maanden na de operatie is incontinentie of urineverlies te verwachten en gebruikelijk en moeten de patiënten luiers voor volwassenen en/of maandverbanden dragen; dit verbetert over het algemeen in het eerste jaar na de operatie. Krachttraining, gewichtheffen, golf en veel andere lichamelijke activiteiten zijn de eerste twee maanden na de operatie verboden, omdat de buikspieren en de urinebuis na de operatie moeten genezen. Fysiotherapie, met inbegrip van Kegel-oefeningen, kan de bekkenbodemspieren opbouwen en sommige patiënten helpen die last hebben van aanhoudende incontinentie. Bespreek met uw uroloog hoe u uw inspanningstolerantie kunt verhogen door in de loop van uw herstel steeds grotere afstanden te lopen.

Er zijn 2 andere therapieën die samen met de operatie kunnen worden gegeven, op basis van uw pathologieverslag na de operatie:

• Bestralingstherapie wordt aanbevolen bij sommige mannen met hoog-risico prostaatkanker bij wie de kanker door het prostaatkapsel (bindweefsellaag rond de prostaat) is doorgedrongen en/of bij wie de marges na de operatie positief zijn. Onderzoek heeft aangetoond dat het aantal recidieven met ongeveer 50% daalt bij mannen met een positieve marge of T3-ziekte als na de operatie bestraling wordt gegeven. U moet met uw arts de risico’s en voordelen van bestralingstherapie bespreken. Een andere strategie is om alleen bestraling toe te passen als de PSA-niveaus stijgen; dit wordt salvagebestraling genoemd. Er zijn genomische tests (bv. Decipher, GenomeDx) ontwikkeld die u en uw arts kunnen helpen beslissen of u baat zou hebben bij adjuvante bestraling in plaats van af te wachten of het PSA stijgt
• Hormoontherapie kan worden aanbevolen voor mannen bij wie op het moment van de operatie kanker in de lymfeklieren is aangetroffen; voor deze mannen is aangetoond dat hormoontherapie na de operatie helpt patiënten langer te leven. Meerdere klinische studies hebben echter geen significant voordeel aangetoond van het gebruik van hormoontherapie vóór de operatie.

Wilt u meer informatie over behandelingsmogelijkheden? Download of bestel een gedrukt exemplaar van de Gids voor Prostaatkankerpatiënten.