Intro
Lactaat. Lactylaat. Lactalbumine. Caseïnaat.
Deze plagerige, halfbekende woorden staan op honderden voedselverpakkingen. Ik krijg er de hele tijd vragen over.
Zoals ik schreef in mijn Planet Lactose Blog, in het item Not all “Lact” Words Are the Same:
- De Latijnse term voor melk is lac lactis. Omdat Latijn gedurende vele eeuwen de internationale taal van de wetenschap was, vooral gedurende de eeuwen dat onze moderne woordenschat voor de wetenschap werd ontwikkeld, kreeg elke witte vloeistof, of chemische stof die in een witte vloeistof werd ontdekt, een “lact” in zijn naam.
Mijn probleem is altijd geweest dat het niet alleen moeilijk genoeg is om aan degelijke informatie over deze additieven te komen, maar dat het meestal bijna net zo moeilijk is om uit te vinden wat de echte vraag is. Er is een groot verschil tussen de vraag of deze additieven van dierlijke oorsprong zijn, of ze überhaupt zuivelproducten bevatten, en de vraag of ze van belang zijn voor degenen onder ons met Lactose-intolerantie.
Het eerste is van cruciaal belang voor veel groepen, waaronder veganisten, die vegetariërs die geen voedsel van dierlijke oorsprong eten, en die mensen die proberen strikt koosjer te blijven, en dus strikt onderscheid moeten maken tussen voedingsmiddelen die melk bevatten, voedingsmiddelen die vlees bevatten, en parve, of neutraal, voedingsmiddelen die niet eens een spoor van melk of vlees bevatten.
Voor mensen met een melkallergie daarentegen is de belangrijkere vraag of deze additieven misschien nog een residu van zuiveleiwitten bevatten die tijdens het fabricageproces niet volledig werden uitgeroeid. Er zijn veel goed gedocumenteerde gevallen waarin het kleinste beetje zuivelresten al een reactie teweegbrengt. Sommige mensen zijn zo gevoelig dat ze zelfs een levensbedreigende reactie kunnen krijgen als ze niet-zuivelproducten eten die zijn gemaakt met apparatuur waarmee eerder een andere partij zuivelbevattend voedsel is gemaakt.
De overgrote meerderheid van ons met LI hoeft zich geen zorgen te maken over deze kwestie. Slechts een heel klein percentage van een additief wordt gebruikt in een product. Als dit additief een heel klein percentage lactose bevat, heb je een heel klein percentage van een heel klein percentage. Ik kan tegen zo ongeveer elke persoon met LI die deze pagina leest zeggen dat ze in staat zouden moeten zijn om voedsel te eten met elk additief dat op deze pagina wordt genoemd, zonder een moment te twijfelen over de dreiging van een lactose reactie. (Ervan uitgaande, natuurlijk, dat er geen andere lactose-rijke ingrediënten in het voedsel zitten. Laten we redelijk zijn.)
De informatie over deze additieven is schaars en zeer inconsistent. Erger nog, hetzelfde additief kan vaak afkomstig zijn van zuivel of niet-zuivel bronnen, met geen manier om te weten welke is gebruikt. En zo’n beetje alles hangt af van de zuiverheid van het productieproces. Hetzelfde additief dat in het ene levensmiddel als “geen bron van lactose” wordt bestempeld, kan in het andere wel lactose blijken te bevatten.
De strengste verboden zijn religieuze verboden. De instellingen die levensmiddelen als Parve (of Pareve) certificeren, zullen dat etiket niet aanbrengen op levensmiddelen die een zuivelproduct bevatten, die een additief bevatten dat uit een zuivelproduct is vervaardigd, of zelfs op volledig zuivelvrije levensmiddelen die zijn gemaakt met apparatuur die op andere momenten wordt gebruikt om levensmiddelen te maken die zuivel bevatten. De certificeringsorganisaties (of hechshers) doen enorm hun best om ervoor te zorgen dat zuivelvrij ook echt zuivelvrij is. Ik beschouw hen als de beste bron van informatie over dit onderwerp.
En zelfs zij zijn het niet altijd met elkaar eens.
Mijn leven is hard.
Maak dat van jou niet moeilijker. Lees deze bladzijde zorgvuldig en beslis dan zelf hoe u verder wilt gaan.
Tips over hoe u deze lijst moet lezen.
- Mijn beschrijvingen van de additieven zijn aangepast en ingekort uit twee belangrijke bronnen:
- (Woordenboek) A Consumer’s Dictionary of Food Additives, Updated Fourth Edition, door Ruth Winters
- (Gids)The Additives Guide, door Christopher Hughes
- Kan dit additief in parve voedsel worden aangetroffen? Zo ja, dan is het niet intrinsiek een zuivelproduct. Het kan worden geproduceerd van een niet-dierlijke bron. Als het in een parve voedsel wordt gevonden, dan bevat het geen spoor van zuivel.
- Kans dat het lactose bevat? Dit is een schatting, gebaseerd op mijn mening over hoe waarschijnlijk het is dat het produktieproces begint met een zuivelprodukt. Zoals ik al eerder zei, zal geen van deze additieven voldoende lactose bevatten om door iemand anders dan de meest gevoelige personen te worden opgemerkt.
- Moet het worden vermeden als u licht allergisch bent? Dit zal controversieel zijn voor sommigen, maar mijn lectuur over dit onderwerp doet mij geloven dat er een even grote variatie is in allergiegevoeligheden als in intolerantiegevoeligheden. Veel mensen hebben een veel mildere overgevoeligheid in plaats van een echte allergie. (Voor een meer diepgaande bespreking van deze kwestie, zie hoofdstuk 14 in mijn boek, Melk is niet voor elk lichaam). Als je geen risico wilt nemen, en dat is begrijpelijk, vermijd dan voedingsmiddelen die een van deze stoffen bevatten, tenzij ze parve zijn, of tenzij je dit hebt gecontroleerd bij de fabrikant.
Lactinezuur
- Een veel gebruikt zuur, aroma, conserveermiddel en synergist voor antioxidanten dat ontstaat als bijproduct van melkzuurgisting van koolhydraten in melk, vlees en bieren. Bereid door fermentatie van suiker of door chemische synthese. (Gids) Commercieel geproduceerd door de fermentatie van wei, maïszetmeel, aardappelen en melasse. Ook: Butyllactaat; Ethyllactaat. (Woordenboek)
Rabbi J. Schonberger, op JCN’s Kashrut Q&A Forum, zegt dat melkzuur niet is afgeleid van lactose, en dus pareve is.
Aan de andere kant geeft Rabbi Eliezer Eidlitz, de Rabbijnse Administrator van het KosherInformation Bureau, iets meer informatie:
- Bronnen: melasse, maïszetmeel, glucose. Gebruik: conserveermiddel, smaakstof. (Melkzuur kan ook worden geproduceerd uit wei, in welk geval het zuivel is, maar het gebruik ervan is beperkt tot roomijs en roomkaas). Kosher, pareve zonder toezicht.
Noteer dat FAAN (The Food Allergy & Anaphylaxis Network) over melkzuur zegt dat het “geen melkeiwit bevat en niet hoeft te worden beperkt door iemand die melk vermijdt.”
Kan dit additief worden gevonden in parve voedsel? Ja.
Kans dat het ooit lactose zal bevatten? Buiten zuivelproducten is de kans klein.
Moet het worden vermeden als u licht allergisch bent? Dubbelchecken voor gebruik.
Lactaten
- Lactaten zijn zouten van melkzuur.
Calciumlactaat
Vereid door melkzuur te neutraliseren met calciumcarbonaat. Het wordt gebruikt als zuurteregelaar en verstevigings- en knapperig middel in jam, als bevochtigingsmiddel in suikerwerk, als emulgator in shortenings, als vormingsmiddel in opgeklopte toppings, en als synergist voor antioxidanten in kaas. (Gids)
Natriumlactaat
Vervanger van glycerine als weekmaker. (Woordenboek) Voor het overige is het gebruik in wezen identiek aan calciumlactaat.
Er zijn verschillende Ask the Rabbi sites op het web. De OU ‘Vebbe Rebbe.’ wordt geschreven door Rabbi Moshe Lazerus, Rabbi Reuven Subar, Rabbi Avrohom Lefkowitz en andere Rabbijnen aan de Ohr Somayach Instituten / Tanenbaum College, Jeruzalem, Israël. Het nummer van 21 december 1996, # 131, bevat deze verklaring: “Dank u voor uw vraag aan de OU ‘Vebbe Rebbe.’ In antwoord op uw vraag: Calcium Lactaat is geen zuivelingrediënt.”
Ook in het juli 1995 (Vol. 2 No. 6) nummer van THE KOSHER NEXUS A Publication of the Union For Traditional Judaism staat dit: “Minute Maid Orange Juice – Non-Alert: Sommige pakjes bevatten calcium lactaat. Geen nood. Het product is pareve. Dit lactaat is gemaakt van suikerriet.”
Noteer dat FAAN (The Food Allergy & Anaphylaxis Network) zegt over calcium en natriumlactaat: “Ze bevatten geen melkeiwit en hoeven niet te worden beperkt door iemand die melk vermijdt.”
Kan dit additief worden gevonden in parve voedsel? Ja.
Kans dat het ooit lactose zal bevatten? Weinig tot geen.
Moet u het vermijden als u licht allergisch bent? Waarschijnlijk niet.
Lactylaten
- Calcium Stearoyl-2 Lactylaat
Het calciumzout van de stearinezuurester van lactyllactaat. (Woordenboek) Verbetert de mengeigenschappen van bloem en de gashoudende eigenschappen van deeg, waardoor grotere, lichtere broden kunnen worden gemaakt. Wordt ook gebruikt om de opklop- en bakeigenschappen van eiwitten te verbeteren, en als emulgator in pakjesmixen. (Gids)
Calcium Stearoyl Lactylate
Zie Calcium Stearoyl-2 Lactylate. (Woordenboek)
Natriumstearoyl-2 Lactylaat
Gebruikt als emulgator, weekmaker, of oppervlakte-actieve stof in . (Woordenboek)
Natriumstearoyllactylaat
Zie melkzuur. (Woordenboek)
Natriumisostearoyllactylaat
Zie Stearinezuur en Melkzuur. (Woordenboek) Stearinezuur kan worden gevonden in zowel plantaardige oliën als dierlijke vetten en oliën, dus noch het, noch melkzuur is intrinsiek een zuivelproduct.
JCN’s Kashrut Q&A Forum’s Rabbi J. Schonberger zegt: “Na wat rondvragen, heb ik ontdekt dat natriumlactylaat niet is afgeleid van lactose, en dus pareve is.”
De alomtegenwoordige Rabbi Eidlitz zegt over Calcium Stearoyl Lactylaat: “Gebruik: als deegconditioner, klopmiddel en als conditioner in gedehydrateerde aardappelen. Vereist koosjer toezicht.”
Rabbi Eidlitz zegt ongeveer hetzelfde over een Calcium Sterol Lactylaat, hoewel hij melk of sojabonen als bron geeft, maar ik kan er nergens anders een verwijzing naar vinden. Evenzo noemt hij een Stearyl Lactylzuur, waarvan hij zegt “Vereist kosher toezicht. (Kosjere vormen zijn vaak zuivel.)” (Woordenboek) vermeldt een Lactyl Stearaat dat een zout is van Stearinezuur. Dat is zo dicht als ik kan komen.
Noteer dat FAAN (The Food Allergy & Anaphylaxis Network) zegt over calcium en natrium stearoyl lactylate: “Ze bevatten geen melkeiwit en hoeven niet te worden beperkt door iemand die melk vermijdt.”
De website van de Canadian Food Inspection Agency zegt op zijn pagina over melkallergie:
- Ingrediënten die geen melkeiwit bevatten
Calcium/natriumlactaat
Calcium/natriumstearoyllactylaat
Note: Deze lijsten zijn niet volledig en kunnen veranderen. Voedingsmiddelen en levensmiddelen die in andere landen worden gekocht, via postorder of internet, worden niet altijd volgens dezelfde productie- en etiketteringsnormen geproduceerd als in Canada.
U vindt hier en daar anekdotisch bewijs van reacties op lactylaten. Ik kan deze niet weerleggen, maar ik ken ook geen formele medische bevestiging ervan.
In het Wikipedia-artikel over natriumstearoyllactylaat staat, bij dit schrijven in oktober 2008, een regel die luidt: “Lactose-intolerante mensen kunnen last hebben van deze stof voor hun spijsverteringsstelsel.” Dit is volstrekt onjuist en ik hoop dat het snel wordt gecorrigeerd.
Kan dit additief in parve voedsel gevonden worden? Ja.
Kans dat het ooit lactose zal bevatten? Weinig tot geen.
Moet u het vermijden als u licht allergisch bent? Waarschijnlijk niet.
Caseïne
- Het voornaamste eiwit van koemelk. Wordt gebruikt als texturizer voor ijs, bevroren custard, ijsmelk, fruitsherbets, en in speciale dieetbereidingen. (Woordenboek) Caseïne zelf lost niet op in water, dus het heeft een beperkt nut in commerciële voedselverwerking. U zult eerder caseïnaten, de zouten van caseïne, op ingrediëntenetiketten zien staan.
Ammoniumcaseïnaat
Gebruikt in standaardvoedingsmiddelen, met name bakkerijproducten. Daarom hoeft het niet op het etiket te worden vermeld. (Woordenboek)
Calcium Caseïnaat
Gebruikt als voedingssupplement voor diepvriesdesserts, afgeroomde kwark. (Woordenboek)
Kaliumcaseïnaat
Gebruikt in ijs, diepvriespudding, ijsmelk en fruitsherbets.
Natriumcaseïnaat
Gebruikt als emulgator in koffiewitmakers, kwark en sommige vleesproducten, en om de opkloppingseigenschappen van toetjesklopjes te verbeteren. (Gids)
Omdat caseïne de kern is van wat zuivel zuivel maakt, besteden de Rabbijnen er niet veel tijd aan, behalve dat Rabbi Eidlitz opmerkt dat, omdat het wordt neergeslagen door zuur of door dierlijke of plantaardige enzymen, het toezicht vereist om Kosjer verklaard te worden.
Caseïne en caseïnaten worden vaak aangetroffen in voedingsmiddelen die stoutmoedig verkondigen dat ze “niet-zuivel” zijn. Dit is gewoon een overblijfsel uit de oude tijd, toen zuivel wettelijk werd gedefinieerd als producten die melkvet bevatten. Er waren zelfs producten met magere melk die zich “niet-zuivel” noemden.
Dit soort onzin is niet langer legaal, maar de status van caseïne als niet-zuivel is dat nog steeds. De belangrijkste verandering is dat het moet worden gevolgd door de woorden “een melkderivaat” of een soortgelijke zin wanneer het wordt gebruikt op een ingrediëntenetiket. Dit biedt tenminste enige bescherming om consumenten te waarschuwen die zuivelallergieën hebben.
Voor degenen onder ons die LI zijn, is caseïne normaal gesproken geen probleem. Het is gemakkelijk om producten te vinden die ons rechtuit vertellen dat de caseïne die erin wordt gebruikt “geen bron van lactose” is. We moeten het hopen, tenminste. Sommige oudere studies hadden tot 1,2% lactose gevonden in caseïne-monsters. Mijn gok is dat de toenemende bewustwording van LI de fabrikanten heeft gedwongen hun processen aan te scherpen en zuiverder eindproducten te produceren.
Gehydrolyseerde caseïne
Caseïne die gedeeltelijk of volledig is afgebroken tot de samenstellende aminozuren.
Federale voorschriften vereisen nu dat fabrikanten vermelden of de gehydrolyseerde proteïne die in een levensmiddel wordt gebruikt, afkomstig is van plantaardige of dierlijke bronnen. Caseïne is de gebruikelijke dierlijke bron. Je vindt het bijvoorbeeld vaak in tonijn. Theoretisch zou volledig gehydrolyseerde caseïne geen allergische reactie mogen veroorzaken. In de praktijk gelooft niemand dat deze toestand wordt bereikt en mensen met allergieën vermijden het zoals ze caseïne doen.
Kan dit additief in parve voedsel gevonden worden? Nee.
Kans dat het ooit lactose zal bevatten? Caseïnaten – Redelijk tot goed, tenzij op verpakking specifiek anders staat. Gehydrolyseerde caseïne – Slank.
Moet u dit vermijden als u licht allergisch bent? Zeker.
Whey Proteins
- Lactalbumine
Lactoglobuline
Zo zelden voorkomend in commerciële voedingsmiddelen dat ze noch in (woordenboek) noch in (Gids) worden vermeld.
Driekwart van het eiwit in melk is afkomstig van de familie van caseïne-eiwitten. Het grootste deel van de rest is afkomstig van deze twee families van weiproteïnen. (Het residu is iets dat een proteose-pepton-fractie wordt genoemd.) Alle verschillende eiwitten in melk kunnen bij de mens allergische reacties veroorzaken. In feite kunnen reacties op beta-Lactoglobuline (dat, vreemd genoeg, voorkomt in de Lactalbumine familie) nog sterker zijn dan reacties op caseïnen.
Het is echter mogelijk allergisch te zijn voor caseïne-eiwitten zonder allergisch te zijn voor wei-eiwitten en vice versa, hoewel ik niet over cijfers beschik om te zeggen hoe vaak deze aandoening voorkomt. In de praktijk zou ik, vanwege de onzekerheden van het fabricageproces, aannemen dat iedereen die weet heeft van een allergie voor melk, wei-eiwitten even ijverig vermijdt als de caseïne-eiwitten.
Kan dit additief worden aangetroffen in parve levensmiddelen? Nee.
Kans dat het ooit lactose zal bevatten? Moeilijk te zeggen, maar het wordt commercieel gemaakt van wei, dat veel lactose bevat.
Moet het worden vermeden als u licht allergisch bent? Zeker.
Glucono delta-lactone
- Voor de volledigheid voeg ik Glucono delta-lactone toe, dat wordt gebruikt als zuurteregelaar in voedingsmiddelen.
Eén fabrikant omschrijft het als “een neutrale inwendige ester van gluconzuur, gekristalliseerd door dehydratie. Het wordt vervaardigd door fermentatie van zuivere D-glucose.” Een ester is een chemische verbinding die bestaat uit een alcohol en een zuur.
Nog meer bewijs dan dat voedingswoorden die beginnen met “lac” normaal gesproken niets met melk te maken hebben.Het volgende zijn slechts mijn meningen, totdat er meer bewijs boven water komt.
Kan dit additief worden gevonden in parve voedsel? Ja.
Kans dat het ooit lactose zal bevatten? Geen.
Moet je het vermijden als je licht allergisch bent? Nee.