Zirkoon, silicaat mineraal, zirkoon silicaat, ZrSiO4, de belangrijkste bron van zirkoon. Zirkoon is wijdverspreid als een bijkomend mineraal in felsische stollingsgesteenten. Het komt ook voor in metamorfe gesteenten en, vrij vaak, in detritische afzettingen. Het komt in vele delen van de wereld voor in strandzand, vooral in Australië, India, Brazilië en Florida, en is een veel voorkomend zwaar mineraal in sedimentgesteenten. Edelsteenvariëteiten komen voor in stroomgrind en detritale afzettingen, vooral op het vasteland van Zuidoost-Azië en Sri Lanka, maar ook in Australië en Nieuw-Zeeland. Zirkoon vormt een belangrijk bestanddeel van het syeniet van Zuid-Noorwegen en komt in grote kristallen voor in Quebec. Voor gedetailleerde fysische eigenschappen, zie silicaatmineraal (tabel).
Courtesy of the Field Museum of Natural History, Chicago, foto, John H. Gerard/Encyclopædia Britannica, Inc.
© MinuteEarth (A Britannica Publishing Partner)Bekijk alle video’s bij dit artikel
De hoge brekingsindex en dispersie van zirkoon zorgen ervoor dat het diamant benadert in vuur en schittering. Verscheidene variëteiten zijn toegepast op gekleurde edelstenen. Hyacint (jacint) omvat de heldere, doorzichtige rode, oranje en gele variëteiten. Matura diamant, uit Sri Lanka, is helder en kleurloos, hetzij natuurlijk, hetzij door warmtebehandeling onder oxiderende omstandigheden. De naam jargon, zoals zirkoon afgeleid van het Perzische zargūn, is van toepassing op alle andere kleuren. Een mooie blauwe steen kan worden gemaakt door warmtebehandeling onder reducerende omstandigheden.