Contunico © ZDF Enterprises GmbH, MainzZie alle video’s bij dit artikel
Zijderoute, ook wel Zijderoute genoemd, oude handelsroute die China met het Westen verbond en die goederen en ideeën vervoerde tussen de twee grote beschavingen van Rome en China. Zijde ging naar het westen, en wol, goud en zilver naar het oosten. China ontving via de Zijderoute ook het Nestoriaanse christendom en het boeddhisme (uit India).
Encyclopædia Britannica, Inc.
Wat was de Zijderoute?
De Zijderoute was een oude handelsroute die de westerse wereld verbond met het Midden-Oosten en Azië. Het was een belangrijk kanaal voor de handel tussen het Romeinse Rijk en China en later tussen middeleeuwse Europese koninkrijken en China.
Waar begon en eindigde de zijderoute?
De zijderoute begon in het noorden van centraal China in Xi’an (in de moderne provincie Shaanxi). Een karavaanroute liep westwaarts langs de Chinese Muur, over de Pamirs, door Afghanistan en naar de Levant en Anatolië. De lengte was ongeveer 4.000 mijl (meer dan 6.400 km). De goederen werden vervolgens via de Middellandse Zee naar Europa verscheept.
Welke belangrijke goederen reisden langs de Zijderoute?
Chinese kooplieden exporteerden zijde naar westerse kopers. Vanuit Rome en later vanuit christelijke koninkrijken reisden wol, goud en zilver oostwaarts.
Wat reisde er naast goederen over de Zijderoute?
Naast materiële goederen was religie een van de belangrijkste exportproducten van het Westen langs de Zijderoute. Vroege Assyrische christenen brachten hun geloof naar Centraal-Azië en China, terwijl kooplieden van het Indiase subcontinent China in aanraking brachten met het boeddhisme. Ziekten reisden ook langs de zijderoute. Veel geleerden geloven dat de builenpest vanuit Azië naar Europa werd verspreid, wat halverwege de 14e eeuw leidde tot de pandemie van de Zwarte Dood.
Wordt de Zijderoute vandaag de dag nog steeds gebruikt?
Delen van de Zijderoute zijn bewaard gebleven in de vorm van een verharde snelweg die Pakistan en de Oeigoerse Autonome Regio Xinjiang in China met elkaar verbindt. In de 21e eeuw waren de Verenigde Naties van plan een trans-Aziatische autosnelweg en spoorlijn te sponsoren. De Zijderoute vormde ook de inspiratiebron voor China’s Belt and Road Initiative, een wereldwijde strategie voor infrastructuurontwikkeling van president en algemeen secretaris Xi Jinping.
De zijderoute, die in Xi’an (Sian) begon, was in feite een karavaanroute van 6 400 km die de Chinese Muur naar het noordwesten volgde, de Takla Makan-woestijn omzeilde, de Pamirs (bergen) beklom, Afghanistan doorkruiste en naar de Levant liep; van daar werd de koopwaar over de Middellandse Zee verscheept. Slechts weinigen legden de gehele route af, en de goederen werden gespreid afgehandeld door tussenhandelaren.
Met het geleidelijke verlies van Romeins grondgebied in Azië en de opkomst van de Arabische macht in de Levant, werd de Zijderoute steeds onveiliger en onbemiddeld. In de 13e en 14e eeuw werd de route nieuw leven ingeblazen onder de Mongolen, en in die tijd gebruikte de Venetiaan Marco Polo de route om naar Cathay (China) te reizen. Thans wordt algemeen aangenomen dat de route een van de belangrijkste manieren was waarop pestbacteriën die verantwoordelijk waren voor de pandemie van de Zwarte Dood in Europa in het midden van de 14e eeuw, zich vanuit Azië naar het westen verplaatsten.
© North Wind Picture Archives
Een deel van de Zijderoute bestaat nog steeds, in de vorm van een verharde snelweg die Pakistan verbindt met de Uygur Autonome Regio in Xinjiang, China. De oude weg heeft de aanzet gegeven tot een plan van de Verenigde Naties voor een trans-Aziatische snelweg, en de Economische en Sociale Commissie van de VN voor Azië en de Stille Oceaan (UNESCAP) heeft een tegenhanger van de weg per spoor voorgesteld. De weg inspireerde cellist Yo-Yo Ma tot de oprichting van het Zijderouteproject in 1999, dat de culturele tradities langs de route en daarbuiten onderzocht als een middel om kunst over de culturen heen met elkaar te verbinden.