Physiografie
Het Hoogveld omvat het grootste deel van het hoogvlaktenland van Zuidelijk Afrika. Behalve in Lesotho, waar het zich uitstrekt tot ver boven de 2.500 meter (8.200 voet) en op sommige plaatsen zelfs boven de 3.400 meter (11.000 voet), ligt het geheel tussen de 1.200 en 1.800 meter (4.000 en 6.000 voet) boven de zeespiegel. Het Zuidafrikaanse deel van de regio wordt in het oosten en zuiden begrensd door de Grote Escarpment, die bestaat uit de Drakensbergen en de Kaapketens, en door de Lesotho Hooglanden. De minder duidelijk afgebakende noordelijke en westelijke grenzen vallen ruwweg samen met de 4.000 voet-contour. Het grootste deel van het gebied is bedekt met sedimentaire lagen van het Karoo-systeem (of Karoo Super Group), daterend van ongeveer 345 tot 190 miljoen jaar geleden, en met ouder pre-Karoo-materiaal. Daaronder bevinden zich steenkoolhoudende lagen. Deze materialen zijn over een lange periode geërodeerd en hebben over het algemeen vlakke vlakten gevormd, die nu en dan worden doorsneden door diep ingesneden valleien en die relictbergen en verspreide steile heuvels bevatten die kopjes of koppies worden genoemd. Men denkt dat de Highveld-vlakten zijn ontstaan door pedimentatie, waarbij de gebieden rond bestendig gesteente worden weg geërodeerd, zodat bergen met een laag reliëf en kopjes overblijven. Grote delen van het westelijk deel van het gebied zijn ook bedekt met “pannen”, dat zijn ondiepe en kortstondige meren, vaak met zoute korsten; deze komen vooral voor in verschillende provincies in Zuid-Afrika.
In Zimbabwe valt het Hoogveld ruwweg samen met het gebied dat aan weerszijden van de centrale waterscheiding ligt. Evenals het Hoogveld van Zuid-Afrika heeft het een opmerkelijk effen oppervlak, slechts onderbroken door kopjes en lage bergkammen. Overal in het Hoogveld zijn de bodems dun, arm en poederachtig, zodat ze gemakkelijk worden meegevoerd door wind- en watererosie.
Het Middenveld is de naam die in Zuid-Afrika wordt gegeven aan een uitgestrekt en geologisch complex gebied dat ligt in de regio ten noorden van Pretoria, in de Noordelijke Kaapprovincie, en in Namibië. De grenzen ervan zijn niet zo duidelijk als die van het Hoogveld, maar over het algemeen ligt het op een hoogte tussen 600 en 1.200 meter boven de zeespiegel. In Zimbabwe, ten noordoosten, bestaat het Middleveld ook uit het land dat ruwweg tussen 2.000 en 4.000 voet ligt. Het grootste deel van het Middenveld is bedekt met Precambrische gesteenten die door erosie blootgelegd zijn. In het noorden van Zuid-Afrika is het bedekt met het unieke Bushveld-complex, met zijn rijkdom aan zeldzame mineralen. Net als in het Hoogveld wordt de uniformiteit van het reliëf doorbroken door relictbergen en door kopjes. De pannen zijn talrijk, vooral in de westelijke gebieden. Middenveld bodems zijn over het algemeen dun en arm.
Het Laagveld is de naam die gegeven wordt aan twee gebieden die op een hoogte tussen 500 en 2.000 voet (150 en 600 meter) boven de zeespiegel liggen. Het ene gebied ligt in de Zuid-Afrikaanse provincies Mpumalanga en KwaZulu-Natal en delen van Swaziland, en het andere ligt in het zuidoosten van Zimbabwe. Beide zijn grotendeels bedekt met de zachte sedimenten en basaltlava van het Karoo-systeem en met losse grindlagen. Zij zijn op grote schaal geïntrigeerd door granieten. Andere resistente metamorfe gesteenten komen ook voor; deze verschijnen gewoonlijk als lage bergkammen of wat lijkt op archipels van eilandgebergten. De hogere westelijke randen van beide gebieden getuigen van de mate van erosie die het gevolg is van de stroming van de oostelijk of zuidoostelijk stromende rivieren.
De bodems van het Laagveld zijn gevarieerder dan die van de andere veldgebieden. Langs de hogere en nattere westelijke zijden zijn ze over het algemeen diep, uitgeloogd (doorgesijpeld door water), zuur, poreus, en goed gedraineerd. In de lager gelegen en drogere centrale en oostelijke gedeelten zijn ze meestal ondiep, maar ze zijn vruchtbaarder en houden het vocht beter vast.