Het was de beste van decennia, het was de meest WTF van decennia – terugkijkend op de films die de jaren 2010 zowel kritisch als commercieel kwamen definiëren, is het bijna onmogelijk om de specifieke boog van het medium in een paar beknopte woorden of zinnen te nagelen. (Hoewel “A24”, “superhelden” en “nu streaming” onmiddellijk bij me opkomen.) Je kunt aanvoeren dat elke dat-was-de-era-dat-was samenvatting een kunstvorm in een soort overgang in kaart brengt, maar deze specifieke periode van tien jaar suggereerde dat cinema – niet alleen een New Yorks woord, voor wat het waard is – te maken had met een hel van een identiteitscrisis. Wat was een “film” eigenlijk? Was het een bijna acht uur durende, meerdelige documentaire die in een bioscoop werd vertoond? Was het een auteur-gedreven huisdier project dat debuteerde op een streaming service? Was het een tv-show gemaakt door een regisseur waar filmcritici dol op waren? (Het antwoord op dat laatste is een volmondig nee.)
We begonnen het decennium met een drama over een social-media pionier die zou helpen om het internet onze primaire wijze van communicatie te maken en eindigden het met een lang, episch verhaal van Amerika’s grootste levende filmmaker dat de meeste mensen op Netflix zullen zien. In 2010 leek het idee van een “cinematografisch universum” nog vergezocht. Het is nu het dominante Hollywood-studio model. Niemand had kunnen vermoeden dat er 23 Marvel-films zouden komen, en een nieuwe Star Wars-trilogie met verschillende spin-offs, en een hele reeks tekenfilmklassiekers die zouden worden omgewerkt tot live-actionspektakels. Niemand wist dat Disney ze allemaal zou bezitten.
De 50 films die we kozen als de beste van het decennium bestreken veel traditionele soorten – blockbusters, arthouse films, indies, studio-gesponsorde hits (en missers), anderstalige films, docs, ster voertuigen, regisseur-gedreven projecten – en overspannen de hele wereld. Ze gingen over aliens, postapocalyptische heldinnen, gangsters, literaire iconen, heiligen, zondaars, moordenaars, een gedrocht genaamd Monsieur Merde en zelfs, bij gelegenheid, normale mensen. Sommigen weerspiegelden de tijd waarin we leefden, anderen hielpen ons die voor een paar uur te ontvluchten. Maar bovenal herinnerden ze ons eraan dat er in de afgelopen tien jaar heel wat films waren die ons deden lachen, ons deden breken, ons deden schrikken, ons troostten en ons een beetje dichter bij onze Homo sapiens brachten. Zij vertegenwoordigen de jaren ’10. Ze voelen ook tijdloos aan.