De laatste jaren hebben dierenartsen veel vooruitgang geboekt bij het begrijpen van de manier waarop honden pijn voelen en van de beste manieren om met die pijn om te gaan.
Veel honden verbergen hun pijn instinctief als overlevingsmechanisme, wat er in het verleden toe leidde dat goedbedoelende deskundigen veronderstelden dat honden niet op dezelfde manier pijn voelden als mensen. We weten nu dat honden een zenuwstelsel hebben dat erg lijkt op dat van mensen, en we weten beter hoe we hun pijn kunnen herkennen en beheersen.
Wat is pijn?
Pijn kent evenveel verschijningsvormen als er verwondingen, aandoeningen en individuen zijn. Pijnexperts definiëren pijn als “een onaangename zintuiglijke en emotionele ervaring die gepaard gaat met feitelijke of potentiële weefselschade.”
Pijn is zeer subjectief en moeilijk te meten. Omdat honden instinctief hun pijn verbergen om te voorkomen dat potentiële roofdieren het op hen gemunt hebben wanneer ze gewond zijn, kan het beoordelen van pijn bij honden een uitdaging zijn. De uiterlijke tekenen van pijn variëren sterk van hond tot hond. Het is belangrijk om te weten dat als een hond niet huilt, mank loopt of andere duidelijke tekenen van pijn vertoont, dat niet betekent dat hij geen pijn heeft. Een goede algemene regel is dat als het u pijn zou doen, het een hond pijn zou doen.
Hoe kan ik zien of mijn hond pijn heeft?
Bij duidelijke verwondingen of na chirurgische ingrepen, kan redelijkerwijs worden aangenomen dat een hond pijn zal ervaren. Hoewel de tekenen subtiel kunnen zijn, zal zorgvuldige observatie bij de meeste honden vaak tekenen van pijn aan het licht brengen. De meeste honden die pijn ondervinden, veranderen hun gedrag op een of andere manier. Een hond kan aarzelen om de trap op te lopen, in de auto te springen, minder actief zijn, of zich verzetten tegen aanraken of oppakken. Subtiele tekenen kunnen onze enige aanwijzing zijn dat de hond pijn heeft.
Arthritische pijn komt vaak voor bij oudere honden. Iedereen die wel eens een oudere hond heeft zien worstelen om op te staan of niet in staat is om op te staan na te zijn gaan liggen, kan zich het ongemak voorstellen dat deze honden moeten doorstaan.
Andere tekenen van pijn omvatten (maar zijn niet beperkt tot):
- jammeren of vocaliseren
- stil worden, teruggetrokken, en asociaal
- vertonen van ongewone agressiviteit wanneer ze benaderd of aangeraakt worden (een poging om zichzelf tegen verdere pijn te beschermen)
- houden van de oren plat tegen het hoofd
- meer likken van een pijnlijke/gevoelige plek
- verminderde eetlust
- terughoudendheid om te lopen, rennen, traplopen, springen of spelen
- stijfheid of mank lopen
- achterblijven tijdens wandelingen of helemaal stoppen tijdens wandelingen
- veranderingen in de persoonlijkheid
- meer hijgen en/of rusteloosheid
Hoe wordt pijn bij honden behandeld?
Als uw hond een chirurgische of tandheelkundige ingreep ondergaat, wees dan niet bang om te vragen welke pijnbestrijding zal worden voorzien. De meeste van deze ingrepen vereisen enige postoperatieve pijnbestrijding, hoewel de duur van de behandeling zal variëren met de procedure. Over het algemeen krijgt uw hond pijnstillende medicijnen voor, tijdens en na de operatie of een tandheelkundige ingreep.
“Uw dierenarts zal de juiste medicijnen kiezen op basis van
de specifieke behoeften van uw huisdier.”
Er zijn vele soorten medicijnen die worden gebruikt om pijn te voorkomen en te verminderen. Uw dierenarts zal de juiste medicijnen kiezen op basis van de specifieke behoeften van uw huisdier. Enkele veelgebruikte diergeneesmiddelen tegen pijn zijn:
Nonsteroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID’s). Deze medicijnen verstoren de lichaamseigen productie van ontstekingsmoleculen die pijn en zwelling veroorzaken. NSAID’s moeten met voorzichtigheid worden gebruikt omdat er kans is op lever-, nier-, maag- en/of darmproblemen. Sommige NSAID’s verlengen de bloedstollingstijd. NSAID’s worden gebruikt voor de behandeling van milde tot matige pijn en ongemak.
Opioïden. Deze klasse pijnstillende medicijnen wordt gebruikt bij hevigere pijn en omvat morfine, codeïne, fentanyl, buprenorfine en hydromorfine. Opioïden worden gebruikt voor de behandeling van ernstige operatiepijn en kunnen ook worden gebruikt bij vergevorderde gevallen van kanker of om ernstige artritispijn onder controle te houden. Opioïden hebben een plaats in geselecteerde gevallen om een goede kwaliteit van leven te behouden voor een hond die chronische pijn ervaart.
Andere opties. Er zijn nieuwe toepassingen van bestaande medicijnen, zoals gabapentine (merknamen: Neurontin®, Aclonium®, Equipax®, Gantin®, Gabarone®, Gralise®, Neurostil®, Progresse®), tramadol (merknamen: Ultram®, ConZip®, Durela®, Ralivia®, Rybix®, Ryzolt®, Tridural®, Zytram®), en maropitantcitraat (merknaam: Cerenia®) die aanvullende mogelijkheden voor pijnbestrijding bij honden bieden. Cortison en synthetische cortison-achtige geneesmiddelen zoals prednison, prednisolon, methylprednisolon en dexamethason zijn krachtige ontstekingsremmende medicijnen en kunnen een zeer grote invloed hebben op de behandeling van pijn. Er worden echter vaker nieuwere en effectievere therapieën gebruikt.
Onbehandelde pijn is iets dat geen enkel huisdier zou mogen ervaren. Door uw huisdier goed te observeren op subtiele tekenen van pijn en door samen te werken met uw dierenarts, kunt u uw hond laten genieten van een pijnvrij leven.