Outstanding Universal Value
Briefe synthese
De Mosi-oa-Tunya/Victoria Falls is ’s werelds grootste plaat van vallend water en wereldwijd van belang voor zijn uitzonderlijke geologische en geomorfologische kenmerken en actieve landvormingsprocessen met een uitzonderlijke schoonheid toegeschreven aan de watervallen, dat wil zeggen de spray, mist en regenbogen. Dit grensoverschrijdende eigendom strekt zich uit over 6860 ha en omvat 3779 ha van het Mosi-oa-Tunya Nationaal Park (Zambia), 2340 ha van het Victoria Falls Nationaal Park (Zimbabwe), 741 ha van de rivierstrook van het Zambezi Nationaal Park (Zimbabwe). Een rivierstrook van het Zambezi National Park die zich uitstrekt 9 km ten westen langs de rechteroever van de Zambezi en eilanden in de rivier zijn allemaal binnen het park tot aan Palm en Kandahar eilanden, met de Victoria Falls als een van de belangrijkste attracties. De waterval ligt op een hoogte van ongeveer 915 m boven gemiddeld zeeniveau (a.m.s.l.) en strekt zich uit over een breedte van ongeveer 1708 m met een gemiddelde diepte van 100 m en een diepste punt van 108 m. Sproeiingen van deze reusachtige waterval zijn te zien vanaf een afstand van 30 km vanaf de weg van Lusaka, Zambia en 50 km vanaf de weg van Bulawayo, Zimbabwe. Basalts zijn uitgeslepen door een riviersysteem waardoor een reeks van acht spectaculaire kloven is ontstaan die als broedplaats dienen voor vier soorten bedreigde vogels. De basalten van de Victoria Falls World Heritage zijn gelaagd in tegenstelling tot die van de Giants Causeway World Heritage site die verticaal en zuilvormig zijn.
Criterium (vii): De Mosi-oa-Tunya/Victoria Falls is het grootste gordijn van vallend water in de wereld; het is 1708 m breed en met tot 500 miljoen liter per minuut afdalend op 61 m (Devil’s Cataract), 83 m (Main Falls), 99 m (Rainbow Falls), 98 m (Eastern Cataract). Acht spectaculaire kloven van stollingsoorsprong (d.w.z. bestaande uit basalten) en verschillende eilanden in de kernzone dienen als broedplaatsen voor vier bedreigde en trekkende vogelsoorten, zoals de Taita-valk en de zwarte arend. Het rivierachtige “regenwoud” in de spatzone van de waterval is een kwetsbaar ecosysteem van discontinue bossen op zandig alluvium, dat afhankelijk is van de instandhouding van overvloedig water en een hoge vochtigheidsgraad als gevolg van de nevelpluim van ongeveer 500 m (op maximumhoogte) die kan worden waargenomen op een afstand van 50 km en 30 km van respectievelijk de wegen naar Bulawayo en Lusaka. Zowel vanuit Zambia als vanuit Zimbabwe kan men de watervallen rechtstreeks van voren zien.
Criterium (viii): De Mosi-oa-Tunya/Victoria Falls en de bijbehorende acht kloven met steile kanten zijn gevormd door de veranderende watervalposities over een geologische tijdschaal. De kloven zijn een uitstekend voorbeeld van de inlijving van rivieren en de eroderende krachten van het water beeldhouwen nog steeds de harde basalten. Deze kloven lopen zigzag over een afstand van ongeveer 150 km langs de Zambezi-rivier onder de watervallen. Zeven eerdere watervallen besloegen de zeven kloven onder de huidige watervallen, en de Devil’s Cataract in Zimbabwe is het startpunt voor de terugsnijding naar een nieuwe waterval. Bovendien toont een luchtfoto van de watervallen mogelijke toekomstige posities van watervallen. Stroomopwaarts bevindt zich een spectaculaire reeks riviereilanden die gevormd zijn tijdens de voortgaande geologische en geomorfologische processen. Het terrein wordt gekenmerkt door basaltbanden van oude lavastromen, Kalahari zandstenen en chalcedoon waaruit stenen artefacten van Homo habilis dateren van drie miljoen jaar geleden, stenen werktuigen uit de midden steentijd en wapens, versieringen en graafwerktuigen uit de late steentijd die wijzen op bewoning door jager-verzamelaars.
Integriteit
De grensoverschrijdende eigendom strekt zich uit over 6860 ha, die wordt beschouwd als relatief intact en voldoende groot om de diverse natuurlijke processen, functies en interacties, met inbegrip van de waterval, kloven, rivier-ecosysteem, broedplaats, habitat of de landing basis voor trekkende bedreigde vogelsoorten waardoor het een belangrijk vogelgebied (IBA), lava stromen, oude stenen artefacten en gereedschappen voor jager-verzamelaars te handhaven. Het omvat 3779 ha van het Mosi-oa-Tunya National Park (Zambia), 2340 ha van het Victoria Falls National Park (Zimbabwe), en 741 ha van de rivierstrook van het Zambezi National Park (Zimbabwe). De grens omvat gebieden van de Zambezi rivier stroomopwaarts van de waterval zowel in Zimbabwe als in Zambia. Het resterende gebied van deze beschermde gebieden wordt beschouwd als de bufferzone aan weerszijden van de Zambezi-rivier in zuidelijk Zambia en noordwestelijk Zimbabwe. De grens van het Mosi-oa-Tunya Nationaal Park volgt de linkeroever tussen de Sinde-rivier en de Songwe-kloof, in het noorden begrensd door het Dambwa Forest Reserve en de Maramba Township. Op de rechteroever wordt het Victoria Falls National Park begrensd door de rivier van 6 km boven tot 12 km onder de watervallen en door de stad Victoria Falls aan de westkant. Stromen van deze reusachtige waterval zijn te zien op een afstand van 30 km vanaf de weg van Lusaka, Zambia en 50 km vanaf de weg van Bulawayo, Zimbabwe. Het systeem wordt direct begrensd door drie beschermde gebieden die als buffersysteem dienen.
Beschermings- en beheersvereisten
Het eigendom wordt beschermd door de National Heritage Conservation Act (1998) en de Zambia Wildlife Act op het Zambiaanse deel en de Zimbabwe Parks and Wildlife Act Cap. 20. 14 van 2008 (herzien) aan de Zimbabwaanse kant. Deze hoofdwetgeving voorziet in de wettelijke bescherming van de rijkdommen binnen het eigendom. Het eigendom heeft een welomschreven en gebufferde grens die duidelijk moet worden afgebakend. Het heeft een gezamenlijk geïntegreerd beheersplan (JIMP) dat op participatieve wijze is opgesteld, in november 2007 door de verdragsluitende staten is goedgekeurd en op participatieve wijze wordt uitgevoerd.
In het plan komen met name vraagstukken aan de orde inzake grensoverschrijdende coördinatie, beheer van stedelijke en toeristische voorzieningen en financieringsregelingen. Het is onderverdeeld in drie administratieve zones (hoge, middelhoge en lage ecologisch kwetsbare zones), elk met specifieke voorschriften die de specifieke hulpbronnen en waarden in elke zone het best beschermen. Deze zones worden omringd door een bufferzone, en het is een uitdaging om te zorgen voor steun voor de instandhouding binnen nederzettingen in dit gebied die dateren van vóór de opname van het eigendom op de Werelderfgoedlijst.
Het overeengekomen institutionele kader voor het beheer van het eigendom is op drie niveaus: Joint Ministerial, Joint Technical en Joint Site Management Committees.
Het eigendom vereist voortdurend onderhoud en bijwerking van zijn beheersplan, ondersteund door voldoende personeel en financiële middelen.
De watervallen zijn een belangrijke attractie, stedelijke infrastructuurontwikkelingen, toeristische faciliteiten en diensten kunnen de integriteit van het eigendom beïnvloeden en moeten daarom zorgvuldig worden beheerd om de uitzonderlijke schoonheid en de uitzonderlijke universele waarde van het eigendom niet in gevaar te brengen.
Effectieve en voortdurende actie is ook vereist om de huidige en potentiële effecten van uitheemse soorten op het eigendom aan te pakken.