Ter afsluiting van zijn snelle opgang in de hiërarchie van de Communistische Partij werd Mikhail Gorbatsjov gekozen als de nieuwe secretaris-generaal van de Sovjet-Unie, na het overlijden van Konstantin Tsjernko de dag ervoor. Gorbatsjov zag toe op een radicale transformatie van de Sovjet samenleving en het buitenlands beleid gedurende de volgende zes jaar.
Gorbatsjov werd geboren in 1931, als zoon van boeren in de buurt van Stavropol. Als jongeman sloot hij zich aan bij de gebruikelijke jeugdgroepen van de Communistische Partij. In 1952 reisde hij naar Moskou om een graad in de rechten te behalen. Na zijn terugkeer naar zijn geboortestad Stavropol werd Gorbatsjov zeer actief in de partijpolitiek en begon hij aan een snelle opmars in de bureaucratie van de Communistische Partij. Een deel van zijn succes was te danken aan zijn intelligentie, gedrevenheid en vermogen om kansen te zien en te benutten. Hij werd ook geholpen door zijn vermogen om zich te verbinden met belangrijke mentoren, zoals Joeri Andropov, het hoofd van de gevreesde KGB, de geheime politie van Rusland. Met Andropovs steun werd Gorbatsjov in 1971 gekozen tot lid van het Centraal Comité van de Communistische Partij.
In de volgende anderhalf decennium werkte Gorbatsjov hard aan zijn eigen carrière en aan de ondersteuning van Sovjetleider Leonid Brezjnev. Toen Brezjnev in 1982 stierf, nam Andropov de macht over. Gorbatsjovs rol in de nieuwe regering werd groter, en toen Andropov in 1984 stierf. Algemeen werd aangenomen dat Gorbatsjov zijn opvolger zou worden, maar zijn jeugdige leeftijd, in combinatie met de verdenking van sommige oude communistische partijfunctionarissen dat de jongeman te hervormingsgezind was, leidde tot de keuze van Konstantin Tsjernenko. Gorbatsjov hoefde echter niet lang te wachten op een tweede kans. Tsjernenko stierf na minder dan een jaar in functie. Met de snelle dood van Andropov en Tsjernenko had Gorbatsjov zijn enige serieuze concurrentie overleefd, en hij werd gekozen om de nieuwe leider van de Sovjet-Unie te worden op 11 maart 1985.
Tijdens de volgende zes jaar leidde Gorbatsjov de Sovjet-Unie door een duizelingwekkend tempo van binnenlandse hervormingen en veranderingen in het buitenlands beleid. Hij versoepelde de politieke onderdrukking en gaf leiding aan de hervorming van het afbrokkelende economische systeem van het land. Op het gebied van het buitenlands beleid werkte hij hard aan betere betrekkingen met de Verenigde Staten, en in 1987 ondertekenden hij en president Ronald Reagan het Intermediate-Range Nuclear Forces (INF)-verdrag, dat het aantal middellange-afstandsraketten in Europa verminderde.
Het tempo van de veranderingen was echter misschien te hoog. Tegen het eind van de jaren tachtig was de Sovjet-Unie aan het scheuren. Oost-Europese satellieten maakten zich los, verschillende Russische republieken drongen aan op onafhankelijkheid, en de economie zat in een neerwaartse spiraal. In december 1991 trad Gorbatsjov af als president en hield de Sovjet-Unie formeel op te bestaan.
LEES MEER: Was de ineenstorting van de Sovjet-Unie onvermijdelijk?