Vice-president Mike Pence herdacht de 11 slachtoffers van de schietpartij in de Tree of Life-synagoge van afgelopen zaterdag met een zelfbenoemde rabbijn van een omstreden Joodse beweging die Jezus als de Messias ziet.
Maandagavond haalde Pence tijdens een bijeenkomst in Michigan een religieuze leider naar voren, Loren Jacobs, om te bidden voor de slachtoffers van de schietpartij. Jacobs identificeert zichzelf als rabbijn, maar de beweging waartoe hij behoort – Messiaans Jodendom, dat Jezus Christus ziet als de beloofde Messias uit het Oude Testament – is controversieel in Joodse kringen. De belangrijkste joodse tradities en de staat Israël zelf beschouwen het Messiaans-Jodendom eerder als een vorm van evangelisch christendom dan als een historisch-joodse traditie.
Jacobs noemde geen van de slachtoffers van Pittsburgh rechtstreeks bij naam, noch reciteerde hij de Kaddisj, een traditioneel joods gebed voor de doden. Hij vroeg God echter wel om vier Republikeinse kandidaten te zegenen die volgende week verkiesbaar zijn in de tussentijdse verkiezingen in de staat.
“Ik bid voor hen en voor de Republikeinse Partij en haar kandidaten, zodat ze U en uw wegen eren, dat U hen de overwinning schenkt in deze verkiezingen,” zei Jacobs. Tijdens de bijeenkomst verwees hij ook naar “Jezus de Messias”, een idee dat diep ingaat tegen de theologie van de meerderheid van de mainstream Joodse tradities.
Pence’s besluit om Jacobs een platform te geven, Jacobs benadrukking van kandidaten van de Republikeinse Partij in plaats van de doden van de schietpartij in Pittsburgh, en Jacobs controversiële status binnen het Jodendom meer in het algemeen, maakten hem allemaal een bijzonder opruiende figuur.
Jacobs’ verklaarde standpunten – en de politieke en theologische houding van Messiasbelijdende Joden meer in het algemeen – plaatsen de groep in een unieke en vaak dubbelzinnige positie binnen het Amerikaanse religieuze landschap. Messiaans Jodendom is een controversiële beweging, die zowel door het reguliere Jodendom als door sommige christelijke groeperingen wordt veroordeeld. Messiaans Jodendom weerspiegelt een bredere theologische alliantie tussen (overwegend blanke) evangelicals en een heel eigen opvatting over Israël en zijn rol in de wereld en in Gods plan.
De Messiaans-Joodse Beweging groeide uit het Christelijke evangelicalisme
De Messiaans-Joodse Beweging zoals wij die vandaag de dag kennen ontstond in het begin van de jaren zeventig, toen Moishe Rosen, een etnisch Joodse man die zich later tot het Christendom bekeerde en een Baptistenpredikant werd, de non-profit organisatie Jews for Jesus oprichtte. De organisatie claimt een register van ongeveer 200.000 “geïnteresseerden”, hoewel er geen formeel lidmaatschap is. Zij evangeliseert de evangelieboodschap aan etnische Joden door de nadruk te leggen op de overeenkomsten tussen het christendom en het jodendom, en door te beweren dat Joden die Jezus als de Messias aanvaarden, nog steeds een nauwe band met hun erfgoed kunnen behouden.
While Jews for Jesus is de meest prominente outreach ministry voor Messiaanse Joden (en vandaag de dag wordt Jews for Jesus soms onnauwkeurig door elkaar gebruikt met “Messiaanse Joden” in bredere zin), het is in feite een van de vele groepen die zijn ontworpen om, zoals Mitch Glaser van Chosen People Ministries de Forward terug in 2016 vertelde, “een brug te zijn tussen de evangelische kerk en de Joodse gemeenschap.”
Over het algemeen benadrukken Messiaans-Joodse organisaties de Joodsheid van Jezus en, daardoor, de christelijke identiteit. Messiasbelijdende Joden worden aangemoedigd om Joodse tradities en feestdagen te behouden – Rosens overlijdensadvertentie in de New York Times in 2010 vermeldt dat hij zijn leven lang de grote Joodse feestdagen Pesach en Jom Kippoer vierde, en dat hij paren trouwde onder de traditionele Joodse chuppah, of baldakijn.
Veel Joden uit mainstream tradities zien echter in Jews for Jesus, en in Messiaans Jodendom in bredere zin, een gevaarlijke theologie die grenst aan antisemitisme. Hoewel Joden voor Jezus en soortgelijke organisaties aan de oppervlakte verklaard tegenstanders zijn van antisemitisme – en velen, zoals Chosen People Ministries, de praktijk openlijk veroordelen – plaatst de impliciete theologie van veel van deze groepen (niet-Messiaanse) Joden uiteindelijk in de positie van “afwijzers van Christus” die “gered moeten worden”. Jodendom zonder Jezus wordt dus gecodeerd als verkeerd of onvolledig.
Jacobs, bijvoorbeeld, heeft vele malen in het openbaar gesproken over zijn Joodse opvoeding en hoe hij het gevoel had dat het “iets miste” zonder Jezus.
Voor veel blanke evangelischen, van wie velen het politieke lot van Israël onlosmakelijk verbonden zien met de wederkomst van Jezus, vertegenwoordigen Messiasbelijdende Joden echter een machtig instrument: een kans om een pro-Israël politieke alliantie te smeden en de politieke toekomst van Israël te framen als een kwestie die geworteld is in de blanke evangelische identiteit.
Wat Messiaans Jodendom “telt” als Jodendom is een open en in veel opzichten onoplosbare vraag. Hoewel de aanhangers ervan zichzelf heel erg als Joden identificeren, blijven ze niet erkend door een mainstream Joodse traditie, en volgens een peiling van het Pew Research Center uit 2016 denkt slechts 34 procent van de Joodse Amerikanen dat iemand die in Jezus als de Messias gelooft, Joods kan zijn.
Jacobs, die momenteel fungeert als de zelfbenoemde senior rabbijn en oprichter van de Messiaanse Congregatie Shema Yisrael in Bloomfield Hills, Michigan, verduidelijkte zijn standpunten aan de Washington Post na de rally: “de waarheid is dat Jezus de Messias is, de koning van de Joden, en hij kan ons vervullen en ons voltooien in onze Joodse identiteit.”
Jacobs blijkt zelfs onder Messiasbelijdende Joden een omstreden figuur te zijn. Dinsdag berichtte NBC News dat hem in 2003 zijn rabbinale wijding was ontnomen door de Union of Messianic Jewish Congregations wegens beschuldigingen van “smaad”. Hoewel de organisatie geen specifiek commentaar gaf op de beschuldigingen van smaad, zinspelen berichten op Jacobs website op een theologische strijd over de interpretatie van bijbelteksten, en Jacobs lijkt kritiek te hebben geuit op de bereidheid van andere religieuze leiders om academische historisch-kritische methoden toe te passen bij het onderzoeken van de Bijbel.
De keuze van Jacobs door Pence was een politiek beladen daad
Hoewel Pence Jacobs niet rechtstreeks uitnodigde voor de rally – hij werd uitgenodigd door GOP congreskandidaat Lena Epstein, die kandidaat is in het 11e district van Michigan – nodigde hij niettemin de religieuze leider specifiek uit op het podium om te bidden voor de slachtoffers van Pittsburgh.
Omwille van zijn controversiële status binnen het Jodendom, blijft het Messiaans-Jodendom een politiek beladen entiteit. Pence’s keuze voor een Messiaans-Joodse rabbijn was, binnen die context, een zeer opruiende.
Dat Pence – een uitgesproken evangelische christen die zich vaak in het openbaar heeft uitgelaten over de manier waarop hij het politieke lot van Israël onlosmakelijk verbonden ziet met een evangelisch begrip van de eindtijd – een Messiaans-Joodse rabbijn zou verwelkomen, in plaats van een uit een meer mainstream traditie, is logisch.
Maar voor veel Joden betekende Pence’s verwelkoming van een rabbijn die gelooft in de Messiaanse aard van Jezus, in plaats van een van de tientallen Reform, Orthodox, Reconstructionist, of Conservatieve rabbijnen in de regio Michigan, een fundamentele uitwissing van de Joodsheid van de slachtoffers van de schietpartij in Pittsburgh.
Miljoenen wenden zich tot Vox om te begrijpen wat er in het nieuws gebeurt. Onze missie is nog nooit zo vitaal geweest als op dit moment: empowerment door begrip. Financiële bijdragen van onze lezers zijn een essentieel onderdeel van de ondersteuning van ons arbeidsintensieve werk en helpen ons om onze journalistiek gratis voor iedereen te houden. Help ons om ons werk voor iedereen gratis te houden door een financiële bijdrage te leveren vanaf slechts $3.