Mensen zijn supergevoelig als het op Kerstmis aankomt, en dat is begrijpelijk. Een groot deel van de wereld heeft geleerd dat deze feestdag de geboorte van de christelijke verlosser Jezus Christus markeert, maar dat klopt gewoon niet. Jezus was niet blank – en hij was verdomd zeker geen Steenbok.
Historisch bewijs suggereert dat Jezus, de persoon, werd geboren in de lente – maar dat christelijke missionarissen de viering van het Joelfeest hebben overgenomen om heidenen, die diep, spiritueel gehecht waren aan hun eigen feestdagen, te kalmeren en te bekeren. Vroege christenen waren ook gefascineerd door de landelijke, rustieke heidense tradities.
“Christenen uit die periode zijn behoorlijk geïnteresseerd in heidendom,” zegt Philip Shaw, een onderzoeker van vroeg Germaanse talen en Oud Engels aan de Universiteit van Leicester. “Het is duidelijk iets wat ze een slechte zaak vinden, maar het is ook iets wat ze de moeite waard vinden om te onthouden. Het is wat hun voorouders deden.”
De twee meest opmerkelijke heidense winterfeesten waren het Germaanse Yule en het Romeinse Saturnalia. Christelijke missionarissen gaven deze feestdagen een make-over en ze staan nu bij ons bekend als Kerstmis.
Saturnalia
Saturnalia was een wetteloze, dronken tijd in Rome waarin letterlijk alles geoorloofd was – dit was de oorspronkelijke Zuivering, waarin wetten voor een korte tijd werden opgeschort.
Saturnus, de Romeinse god van de landbouw, bevrijding en tijd (en feesten!), werd gevierd op wat misschien wel het beroemdste van de Romeinse festivals is, de Saturnalia, Het was een tijd van feesten, rolverwisselingen, vrije meningsuiting, het geven van geschenken en feestvieren. Het was een tijd van feesten, rolverwisseling, vrije meningsuiting, het geven van geschenken en feestvieren (lees: geslachtsgebonden seks, drinken, mensen de les lezen, geschenken ruilen en doen wat je maar wilt).
Na de zonnewende, de donkerste nacht van het jaar, werd in het latere Romeinse Rijk de vernieuwing van het licht en de komst van het nieuwe jaar gevierd tijdens de Dies Natalis van Sol Invictus, de “Verjaardag van de Onoverwinnelijke Zon,” op 25 december.
Yule
Acteurs spelen een traditionele Viking Yule-viering na. Foto met dank aan Visit Denmark.
Scholars hebben het Germaanse en Scandinavische feest in verband gebracht met de Wilde Jacht, de god Odin en de heidense Angelsaksische Mōdraniht. Yule-tide werd traditioneel gevierd in de periode van half november tot half januari.
Noordse landen gebruiken Yule om hun eigen Kerstmis met zijn religieuze riten aan te duiden, maar ook voor de feestdagen van dit seizoen. Hedendaagse gebruiken zoals de Yule log, Yule goat, Yule boar, Yule singing, en andere stammen af van het oorspronkelijke heidense Yule, maar worden nu gebruikt in kerstvieringen, vooral binnen Europa.
Toen leiders werden gedoopt en bekeerd, verschoven zij hun traditionele vieringen heimelijk, om de hoofdmannen niet van streek te maken. Yule werd traditioneel drie dagen na Midwinter gevierd, maar verschoof om de christelijke data te weerspiegelen.
Moderne Wiccans en andere neopaganistische religies vieren Yule vaak ook. In de meeste vormen van Wicca, wordt het gevierd op de winterzonnewende als de wedergeboorte van de Grote gehoornde jagergod, die wordt gezien als de pasgeboren zonnewende zon. Sommigen vieren het met hun covens, terwijl anderen het thuis vieren.
Magische Geschenkgevers
Iedereen heeft wel iemand als de Kerstman. Hij is voornamelijk gebaseerd op Sinterklaas, een Lycische bisschop uit het huidige Turkije. Ouwe Nicky was geen slechte kerel. Eén verhaal vertelt dat hij een aardige, verarmde man ontmoette die drie dochters had. Sint-Nicolaas schonk hen alle drie een bruidsschat zodat ze niet gedwongen werden tot een leven in de prostitutie, want bruidsschatten werden geacht families “af te betalen” om de dochters in huis te nemen.
Sinterklaas is de Nederlandse figuur en Odin is de Noorse god waarop de Kerstman lijkt. Het was niet alleen de Kerstman of mannen die de geschenken gaven in die mythen. Er is ook de legende van La Befana, een vriendelijke Italiaanse vrouw die traktaties achterlaat voor kinderen op de “Goede” lijst, en de Germaanse Frau Holle, die vrouwen trakteert tijdens Zonnewende.
Fruitcake
Hoewel mensen tegenwoordig nog maar zelden opwinding tonen rond de met fruit beladen cakes, waren ze in tijden van weleer een echte traktatie. De gebakjes hebben eigenlijk hun oorsprong in Egypte, en werden later verspreid door de Romeinen toen zij delen van Europa veroverden.
Die gebakjes van Egypte waren ongeveer net zo dicht en lang houdbaar als de gebrandmerkte, met fruit gevulde gebakjes van vandaag. Egyptenaren plaatsten cakes van gefermenteerd fruit en honing op de graven van hun overleden dierbaren, zodat ze iets te knabbelen hadden in het hiernamaals. Romeinen namen gelijkaardige koeken mee in de strijd, gemaakt van gepureerde granaatappels en gerst. Christenen gingen de kruistochten in met honingkoeken.
Gerelateerd: 6 Tips For Making Bitchcraft and Brujeria Your Own
Fruitcakes zijn overal, hoe hard je ook probeert om ze te vermijden.
Caroling
Caroling begon eigenlijk als de Germaanse en Noorse tradities van wassailing. Wassailers gingen van huis tot huis, stomdronken, zingend voor hun buren en vierden hun “goede gezondheid.” Nou ja, behalve voor de katers.
De traditionele wassail drank was een warme glühwein, met alcohol of gegist.
Mistletoe
Mistletoe werd beschouwd als een magische plant in Europa, vooral onder de Druïden en Vikingen, en heeft betekenis in de inheemse Amerikaanse culturen. Maretak is geen moderne gril van Kerstmis – zelfs de Romeinen deden vruchtbaarheidsrituelen onder de maretak. Niet iedereen nam het zo ver. De maretak diende als neutrale grond voor ruziënde Noorse stammen, die hun wapens neerlegden om te onderhandelen onder de sexy vredesplant. De Druïden dachten dat het hen ook kon beschermen tegen donder en bliksem.
Of je nu zin hebt om te vrijen, je te verstoppen voor een storm of het uit te praten, pas op – maretak is supergiftig. De plastic variant is een prima vervanger, of maak hem van papier of stof om je harige en/of kleine dierbaren veilig te houden.
Kransen
Romanen waren dol op kransen en versierden alles met Laurier. Hulst, klimop en wintergroen zijn de meer populaire moderne opties van vandaag, en elk van hen heeft betekenis. Egyptenaren hadden geen groenblijvers, dus gebruikten zij palmbladeren om de Winterzonnewende te vieren.
Christenen houden van hulst omdat de rode bessen het bloed van Christus symboliseren en de puntige bladeren de doornenkroon. De komst van hulstdecoratie was er echter al lang voor het christendom. Voorchristelijke heidense groeperingen geloofden dat de Hulstkoning streed met de Eikenkoning. Zij dachten ook dat hulst boze geesten kon verdrijven.
Romeinen waren natuurlijk dol op lauwerkransen, maar in het noorden van het rijk was laurier niet gemakkelijk te krijgen. In plaats van laurier gebruikten ze evergreens.
Deze Kerst, ongeacht uw geloof, glimlacht in de wetenschap dat het voortkomt uit een lange lijn van tradities die veel ouder zijn dan ons doorgaans wordt verteld. Tradities die overvloed, overleven en ontspanning vieren. Zorg er alleen voor dat je op de “Nice” lijst komt, tenzij “Naughty” je ding is.