Augmentin is een merknaam voor een antibioticum, co-amoxiclav genaamd, dat wordt gebruikt om een breed scala aan aandoeningen te behandelen, van bronchitis tot de ziekte van Lyme. Het is een van de meest voorgeschreven antibiotica voor kinderen, vaak verstrekt voor oorinfecties.
Voordelen
Antibiotica werken door de celwand van bacteriën aan te vallen die het lichaam schaden, of ze voorkomen dat de bacteriën zich vermenigvuldigen.
Het geneesmiddel is een combinatie van twee werkzame bestanddelen: amoxicilline en clavulaanzuur. Samen bestrijden de geneesmiddelen bacteriën die normaal gesproken resistent zouden zijn tegen amoxicilline alleen.
Het antibioticum kan ook bij dieren worden gebruikt. Herkauwers, varkens, paarden, honden, katten en pluimvee krijgen Augmentin vaak voorgeschreven voor verschillende kwalen.
Gebruik
Augmentin wordt meestal oraal ingenomen, in pilvorm voor volwassenen, en in een vloeibare (vaak gearomatiseerde) suspensie voor kleine kinderen. Artsen schrijven het medicijn zo vaak voor omdat het werkt tegen veel soorten ziekteveroorzakende bacteriën.
“Als ik reis heb ik altijd wat Augmentin in mijn reistas,” omdat het werkt tegen zo veel voorkomende infecties, zei dr. Alasdair Geddes, emeritus hoogleraar infectieziekten aan de Universiteit van Birmingham in Engeland, die enkele van de eerste klinische proeven met Augmentin uitvoerde.
Augmentin is een van de werkpaarden van de kinderartsenpraktijk, voorgeschreven voor oorontstekingen die resistent zijn tegen amoxicilline alleen, keelpijn en bepaalde ooginfecties. Het geneesmiddel is ook een krachtig middel tegen bronchitis en tonsillitis veroorzaakt door bacteriën (hoewel veel gevallen van keelpijn van virale oorsprong zijn).
Daarnaast kan het geneesmiddel longontsteking, infecties van de urinewegen, gonorroe en huidinfecties bestrijden. Het geneesmiddel is ook gezien als een goede potentiële kandidaat voor de behandeling van de ziekte van Lyme, chlamydia, sinusitis, gastritis en maagzweren, volgens een studie uit 2011 in het International Journal of Pharmacy and Pharmaceutical Sciences.
Hoewel Augmentin niet onomstotelijk is aangetoond veilig te zijn tijdens de zwangerschap, suggereren sommige studies dat het onwaarschijnlijk is dat het schadelijk is voor zwangere vrouwen of hun foetussen, volgens een studie uit 2004 in het British Journal of Clinical Pharmacology. De Mayo Clinic noemt amoxicilline ook een veilig antibioticum voor de zwangerschap. Vrouwen die zwanger zijn, moeten echter hun arts raadplegen voordat zij het geneesmiddel innemen. De Food and Drug Administration classificeert Augmentin als een klasse B-geneesmiddel, wat betekent dat er geen bewijs is voor schade.
Bijwerkingen
De meest voorkomende bijwerkingen van Augmentin zijn misselijkheid, maagklachten, winderigheid en diarree. Dit komt grotendeels doordat clavulaanzuur de darmen kan irriteren, aldus Geddes. Bovendien vernietigt Augmentin, net als andere antibiotica, een grote groep bacteriën, dus het kan ook de “goede” bacteriën doden die de darm bekleden en helpen bij het verteren van voedsel. Augmentin kan mensen ook vatbaarder maken voor gistinfecties – opnieuw, omdat het goede bacteriepopulaties wegvaagt die normaal de groei van gist remmen.
Mensen die allergisch zijn voor penicilline-achtige geneesmiddelen zijn vaak ook allergisch voor Augmentin, omdat het amoxicilline bevat. Om op deze allergie te testen, kunnen artsen een huidpriktest uitvoeren die PrePen wordt genoemd. In sommige gevallen kan een allergie voor Augmentin leiden tot anafylaxie, een dodelijke allergische reactie die kan leiden tot vernauwing van de luchtwegen, het opzwellen van de lippen en de tong, en een dodelijke daling van de bloeddruk.
“Het is in de penicillinefamilie, dus allergie komt relatief vaak voor,” zei Dr. Warren Hammert, een chirurg aan de Universiteit van Rochester Medical Center in New York.
Zelden, kan het medicijn problemen veroorzaken met hoe de lever functioneert, wat zal leiden tot vergeling van de huid, geelzucht genaamd.
“In zeldzame gevallen kan het een aandoening veroorzaken waarbij de dikke darm wordt aangetast en resulteren in ernstige GI-problemen op de lange termijn,” vertelde Hammert aan Live Science.
En een paar geïsoleerde gevallen van kinderen die negatief reageren op het clavulaanzuur in Augmentin zijn ook gemeld. Bijvoorbeeld, 10 kinderen die negatief testten voor penicilline allergie, braken uit in netelroos na het nemen van Augmentin, volgens een studie uit 2008 in het tijdschrift Allergologia and Immunopathologia.
Geschiedenis
Mensen kregen hun eerste krachtige wapen in de oorlog tegen bacteriën in de jaren 1920. De Schotse bioloog Alexander Fleming was bezig met het kweken van een bacterie, toen hij merkte dat een schimmel die in een van zijn petrischaaltjes groeide de omringende bacteriën had gedood, aldus de Nobelprijs website. Na veel werk ontdekte hij dat de actieve stof penicilline was (genoemd naar de schimmel, penicillium, die het produceert)
Hoewel penicilline wonderen verrichtte, had het enkele bijwerkingen en was het niet effectief tegen zoveel bacteriën. Dus in de jaren 1950 begonnen wetenschappers van Beecham Research Laboratories, dat werd opgericht door hetzelfde bedrijf dat Lucozade frisdrank en Brylcreem haargel produceerde, nieuwe antibiotica te ontwikkelen. Hun strategie was eenvoudig en slim: ze gebruikten de chemische kernstructuur van penicilline, maar voegden er verschillende zijketens aan toe, zei Geddes.
Een van hun vroege succesvolle geneesmiddelen was amoxicilline, een nauwe verwant aan penicilline. Zowel amoxicilline als andere penicillines hebben een belangrijke moleculaire structuur die helpt bacteriën te doden: een chemische ring die een bèta-lactam wordt genoemd.
Beta-lactam ringen binden zich aan enzymen in bacteriële celmembranen. Deze enzymen zijn verantwoordelijk voor de binding van peptidoglycanen, de bouwstenen waaruit de bacteriële celwand is opgebouwd. Wanneer geneesmiddelen zoals amoxicilline deze membraanenzymen uitschakelen, verhinderen zij de bacteriën de celwand op te bouwen, zelfs wanneer de bacteriën doorgaan met het afbreken van hun oude celwand. De bacteriën sterven als gevolg daarvan.
Amoxicilline werd gezien als een doorbraak omdat het beter werd opgenomen dan eerdere antibiotica, minder bijwerkingen had van antibiotica zoals methicilline, en leek te werken tegen een brede klasse van bacteriën.
Het had echter één tekortkoming: ten minste sommige resistente populaties van bacteriën hadden een vermogen ontwikkeld om amoxicilline en andere antibiotica te bestrijden door een enzym te maken dat beta-lactamase wordt genoemd, dat in wezen de bèta-lactamring opensnijdt en het onklaar maakt.
Maar in 1972 ontdekten de Beecham Research Laboratories dat een bepaalde bacterie, Streptomyces clavuligerus genaamd, een chemische stof produceerde die op penicilline lijkt, clavulaanzuur genaamd, als een bijproduct van zijn fermentatie, volgens een artikel dat in 2007 werd gepubliceerd in het International Journal of Microbial Agents. Net als andere antibiotica had het een beta-lactam ring, maar op zichzelf was het niet goed in het doden van bacteriën.
In combinatie met amoxicilline werd het echter een voortreffelijk antibioticum. Clavulaanzuur was het ultieme lokmiddel: wanneer bacteriën hun antibiotica-snijdende enzym, beta-lactamase, uitzenden, bindt het zich in plaats daarvan aan clavulaanzuur. Eenmaal gebonden, veranderde clavulaanzuur van vorm en werd Beta-lactamase permanent gedeactiveerd. Clavulaanzuur werkte extreem goed tegen verschillende dodelijke bacteriën, waaronder Escherichia coli, Klebisella aerogens, Pseudomonas aeruginosa en Staphylococcus aureus, volgens een artikel uit 1977 in het tijdschrift van de American Society for Microbiology.
“Het was echt het eerste orale breedspectrumantibioticum dat opmerkelijk vrij was van bijwerkingen,” zei Geddes. “Op een gegeven moment was Augmentin het meest verkochte orale antibacteriële geneesmiddel ter wereld.”
Aanvullende rapportage door Alina Bradford, Live Science contributor.