Hij is een van de beroemdste en invloedrijkste kunstenaars aller tijden, maar Vincent van Gogh worstelde tijdens zijn korte leven in de obscuriteit. Geboren in Groot-Zundert op 30 maart 1853, werd Van Gogh geboren in een gelovig gezin uit de hogere middenklasse. Na veel reizen en verschillende onbevredigende bezigheden, begon hij met schilderen zonder enige formele opleiding. Zijn enorme oeuvre van landschappen, stillevens, portretten en schetsen met hun levendige kleuren en subjectieve perspectief zouden een revolutie veroorzaken in de manier waarop de wereld naar kunst keek. Hij vocht tegen depressies en geestesziekten terwijl hij een intens en boeiend universum van beelden creëerde. Populaire hervertellingen van zijn tragische verhaal zijn Vincente Minnelli’s Hollywood biopic Lust for Life (1956) met Kirk Douglas en Robert Altman’s eigenzinnige Vincent and Theo (1990) met Tim Roth in de hoofdrol. Zijn leven inspireerde ook Don McLean’s hit “Vincent” uit 1971 en dit jaar komt er een tekenfilm uit. Maar geen enkele film of lied kan de tumultueuze reis van deze conflictueuze ziel volledig vatten.
Hier volgen zeven feiten die een blik bieden op Van Gogh’s prachtige maar wanhopige leven.
Zijn gelukkigste jaar was in Londen
In 1873 reisde Van Gogh naar de Britse hoofdstad om te werken voor de kunsthandelaar Goupil en Cie. Hij was eerder bij hen in dienst geweest in Den Haag. Dit was de gelukkigste tijd van zijn leven. Hij verdiende een aanzienlijk salaris (meer dan zijn vader) en hij werd verliefd op de dochter van zijn hospita, Eugenie Loyer. Maar zij wees zijn romantische avances af toen hij ze aan haar vertelde, met het argument dat ze in het geheim verloofd was met een vroegere huurder. In het grotendeels fictieve toneelstuk Vincent in Brixton van Nicholas Wright, stelt de toneelschrijver zich voor dat de toekomstige kunstenaar een verhouding had met de hospita, een weduwe van 15 jaar, in plaats van met haar dochter. Zijn tijd in Londen eindigde niet gelukkig en hij raakte steeds meer geïsoleerd. Hij verhuisde naar Parijs waar hij boos werd op zijn bazen omdat zij kunst als handelswaar beschouwden en in 1876 werd ontslagen.
In minder dan 10 jaar schilderde hij bijna 900 schilderijen
Van november 1881 tot juli 1890 maakte Van Gogh bijna 900 schilderijen. Op 27-jarige leeftijd gaf hij zijn onsuccesvolle carrières als kunsthandelaar en missionaris op en concentreerde zich op schilderen en tekenen. Toen hij begon te schilderen gebruikte hij boeren en boerinnen als model en daarna bloemen, landschappen en zichzelf omdat hij te arm was om zijn onderwerpen te betalen.
Een productief correspondent
Hij schreef bijna evenveel brieven als hij schilderijen maakte. Van Gogh schreef tijdens zijn leven bijna 800 brieven, voornamelijk aan zijn broer en beste vriend Theo.
Slechts één schilderij verkocht tijdens zijn leven
Van Gogh was nooit beroemd als schilder tijdens zijn leven en worstelde voortdurend met armoede. Hij verkocht slechts één schilderij tijdens zijn leven: De Rode Wijngaard, dat zeven maanden voor zijn dood in België 400 franc opbracht. Zijn duurste schilderij Portret van Dr. Gachet werd in 1990 voor $148,6 miljoen verkocht.
Alleen de oorlel, niet het hele oor werd afgesneden
In de volksmond wordt aangenomen dat van Gogh zijn oor afsneed, maar in feite sneed hij slechts een deel van de oorlel af. De gangbare versie is dat de kunstenaar zichzelf verminkte met een scheermes na een ruzie met zijn vriend Paul Gauguin in Arles waar zij beiden verbleven tijdens Kerstmis van 1888. Vervolgens rende hij naar een bordeel en presenteerde de afgesneden kwab aan een prostituee. In een nieuw boek van twee Duitse historici wordt beweerd dat de ware toedracht is dat Gauguin de lel van zijn vriend afsneed tijdens het schermen en dat de zelfverminking tussen de twee was verzonnen om verlegenheid en arrestatie te voorkomen. Van Gogh vereeuwigde zijn wond in zijn Zelfportret met ingezwachteld oor.
Zijn beroemdste werk werd in een gesticht gemaakt
Sterry Night, misschien wel zijn beroemdste werk, werd geschilderd in een gesticht in Saint-Remy-de-Provence, Frankrijk. Hij liet zich daar vrijwillig opnemen om te herstellen van zijn zenuwinzinking in 1888, die resulteerde in het oor-snijden incident. Het schilderij toont het uitzicht vanuit zijn slaapkamerraam. Het maakt sinds 1941 deel uit van de permanente collectie van het Metropolitan Museum of Art.
Hij stierf op 37-jarige leeftijd
Op 27 juli 1890 schoot Van Gogh zichzelf in de borst. Er waren geen getuigen en het pistool is nooit gevonden. Hij pleegde de daad of in het korenveld dat hij had geschilderd of in een schuur. Hij kon wankelen naar de auberge in Auvers waar hij verbleef. Twee artsen verzorgden hem, maar de kogel kon niet worden verwijderd omdat er geen chirurg beschikbaar was. Hij stierf op 29 juli 1890 aan een infectie in de wond. Zijn broer Theo schreef later aan hun zuster Elizabeth,
“In de laatste brief die hij mij schreef en die dateert van ongeveer vier dagen voor zijn dood, staat: ‘Ik tracht het even goed te doen als sommige schilders die ik zeer heb bemind en bewonderd.’ De mensen moeten zich realiseren dat hij een groot kunstenaar was, iets wat vaak samenvalt met een groot mens te zijn. In de loop van de tijd zal dit zeker worden erkend, en velen zullen zijn vroege dood betreuren.” Theo, die zijn broer had gesteund, stierf zes maanden later. Theo’s vrouw wijdde zich aan het verzamelen van het werk van haar overleden zwager en dankzij haar ijver begon het elf jaar later erkenning te krijgen.